| Literatura: |
- G. Reale, Historia filozofii starożytnej, t. II, przeł. E. I. Zieliński, Lublin 1996, s. 221–257, 452–467.
Arystoteles, O duszy, tłum. P. Siwek, Warszawa 1988, ks. I i ks. II.
- S. Świeżawski, Wstęp do kwestii, (w:) Św. Tomasz z Akwinu, Traktat o człowieku, Kęty 1998, s. 3–21.
- R. Descartes, Rozprawa o metodzie, księga IV, różne wydania.
- D. Hume, Traktat o naturze ludzkiej, tom I, tłum. Cz. Znamierowski, Warszawa 1963, s. 301–341.
- I. Kant, Krytyka czystego rozumu, tom II, tłum. R. Ingarden, Warszawa 1957, s. 90–107, 137–143; I. Kant, Krytyka praktycznego rozumu, tłum. J. Gałecki, Warszawa 1984, s. 184–197, 212–215.
- F. Nietzsche, Z genealogii moralności, rozprawa pierwsza, tłum. G. Sowiński, Kraków 1997, s. 33–62.
- T. Tomaszewski, Główne idee współczesnej psychologii, rozdz. „Psychoanaliza”, Warszawa 1986, s. 71–118.
- M. Scheler, Pisma z antropologii filozoficznej, tłum. S. Czerniak i A. Węgrzecki, Warszawa 1987, s. 3–149.
- J.-P Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem, tłum. J. Krajewski, Warszawa 1998 (całość).
- Ch. Taylor, Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, tłum. M. Gruszczyński i in., Warszawa 2001, s. 910–958.
oraz:
A. Renaut, Era jednostki, tłum. D. Leszczyński, Wrocław 2001 (wybrane fragmenty).
red. Z. Czarnecki, Studia nad ideą podmiotowości człowieka, Lublin 1999 (wybrane fragmenty).
M. Foucault, Hermeneutyka podmiotu, tłum. Michał Herer, Warszawa 2012 (wybrane fragmenty).
|
| Efekty uczenia się: |
Student:
01. Zna podstawową terminologię filozofii współczesnej, w zakresie ważnym dla rozumienia struktury i aktywności człowieka jako podmiotu (K_W02, H1A_W02, S1A_W01)
02. Posiada uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu współczesnej filozofii podmiotowości i antropologii filozoficznej oraz rozumie ich zasadnicze powiązania i różnice w stosunku do innych dyscyplin obszaru nauk humanistycznych i społecznych (K_W06 H1A_W03, H1A_W05, S1A_W01)
03. Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową w zakresie filozofii podmiotowości posiadającą znaczenie przy rozpoznawaniu i pobudzaniu ludzkich zachowań podmiotowych oraz działań kreatywnych (K_W07, H1A_W03, H1A_W05, S1A_W01)
04. Posiada podstawową wiedzę o najważniejszych współczesnych osiągnięciach w zakresie filozofii podmiotowości, o ich teoretycznych wadach i zaletach, ważnych dla rozumienia działań kreatywnych współczesnego człowieka (K_W08, H1A_W06, S1A_W09)
05. Posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów oraz jasne prezentowanie analizowanych poglądów, dotyczących filozofii podmiotowości (K_U02, H1A_U02, S1A_U02)
06. Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę, krytycznie analizować proponowane rozwiązania problemów oraz twórczo rozwijać własne umiejętności badawcze, kierując się merytorycznymi i aksjologicznymi wskazówkami opiekuna naukowego (K_U03, H1A_U03, S1A_U07)
07. Potrafi posługiwać się głównymi kategoriami i ujęciami teoretycznymi z zakresu współczesnej filozofii podmiotowości, w tym także teorii wolności i działania aksjologicznego, oraz aplikować je praktycznie w zakresie właściwym dla rozpoznawania i wspierania
kreatywności jednostkowej i społecznej w typowych sytuacjach profesjonalnych (K_U04, H1A_U04)
08. Ma świadomość konieczności posługiwania się systemami normatywnymi i konkretnymi wartościami zarówno w rutynowych działaniach społecznych, jak i w aktywności kreatywnej (K_K04, H1A_K04, S1A_K04)
09. Docenia wartość i znaczenie dziedzictwa kulturowego dla kultywowania działań podmiotowych i rozwijania aktywności twórczej (K_K05, H1A_K05)
|
| Zakres tematów: |
Wykład prezentuje współczesne, filozoficzne teorie podmiotowości.
Tematy:
1. Wprowadzenie do zagadnień. Problem podmiotowości w aspekcie: ontologicznym, poznawczym, wolicjonalnym, praktycznym, psychologicznym, religijnym, społecznym i prawnym.
2. Problem podmiotowości: trójkąt platoński i status podmiotu: realność, racjonalność, wolność.
3. Pojęcie duszy w myśli starożytnej i osoby w filozofii średniowiecznej.
4. Kartezjańskie ego cogito i idealizm.
5. D. Hume i I. Kant - krytyka pojęcia podmiotu jako duszy.
6. I. Kant i dwuznaczność podmiotu (teoretyczne i praktyczne „Ja”). Moralność – wolność – podmiotowość.
7. G. W. F. Hegel i rola podmiotowości indywidualnej versus podmiotowość form ducha obiektywnego.
8. Podmiotowość a filozofia życia: H. Bergson, F. Nietzsche i S. Freud.
9. Podmiotowość a religijność: B. Pascal, S. Kierkegaard, L. Feuerbach.
10. Fenomenologia podmiotu jako czystego „Ja” (E. Husserl).
11. M. Scheler – podmiotowość jako życie i duch.
12. N. Hartmann – podmiot pomiędzy przyczynowością a powinnością. Problem wolności wobec wartości.
13. Egzystencjalne rozumienie podmiotowości (J.-P. Sartre, M. Heidegger)
14. Podmiotowość w filozofii dialogu (M. Buber, E. Levinas)
15. Postdmodernizm i narracyjna koncepcja podmiotu – M. Foucault, Ch. Taylor. P. Ricoeur, A. Giddens.
|
