Wybrane aspekty językoznawcze H-WAJ-GER.N-2S.3
Konwersatorium (KW)
Semestr zimowy 2022/2023
Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)
Liczba godzin: | 30 |
Limit miejsc: | (brak limitu) |
Zaliczenie: | Egzamin |
Sposób weryfikacji efektów kształcenia: | a) Dyskusja nad zagadnieniami dotyczącymi omawianych treści programowych i wspólne wysuwanie wniosków (efekty: E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03], E.3 [K_U01], E.6 [K_U05], E.7 [K_U07]) b) Samodzielne studiowanie literatury (efekty: E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03], E.5 [K_U03]) c) 2 krótkie testy śródsemestralne (efekty: E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03], E.3 [K_U01], E.4 [K_U02], E.8 [K_U08], E.9 [K_K01]) d) Analiza materiału teoretycznego i praktycznego z handoutów przygotowanych przez wykładowcę (efekty: E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03], E.3 [K_U01], E.4 [K_U02], E.8 [K_U08]) e) Kolokwium zaliczeniowe (efekty: E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03], E.3 [K_U01], E.4 [K_U02], E.8 [K_U08], E.9 [K_K01]) |
Literatura: |
Chomsky, N. (1973). Sprache und Geist. Frankfurt a. M.: Suhrkamp. Chomsky, N. (1977). Reflexionen über die Sprache. Frankfurt a. M.: Suhrkamp. Dietrich, R. (2017). Psycholinguistik. Eine Einführung. Stuttgart: Metzler. Elsen, H. (2013). Linguistische Theorien. Tübingen: Narr. Gutzmann, D. (2019). Semantik. Eine Einführung. Stuttgart: Metzler. Helbig, G. (2002). Linguistische Theorien der Moderne. Berlin: Weidler. Hillert, D. (2018). Die Natur der Sprache. Evolution, Paradigmen und Schaltkreise. Wiesbaden: Springer Fachmedien. Hoffmann, L. (2010). Sprachwissenschaft. Ein Reader. Berlin, New York: De Gruyter. Höhle, B. (2012). Psycholinguistik. Berlin: Akademie Verlag. Lakoff, G, Johnson, M. (2011). Leben in Metaphern. Konstruktion und Gebrauch von Sprachbildern. Heidelberg: Carl-Auer-Systeme-Verl. Pafel, J., Reich, I. (2016). Einführung in die Semantik. Grundlagen – Analysen – Theorien. Stuttgart: Metzler. Pinker, S. (1999). Der Sprachinstinkt. Wie der Geist die Sprache bildet. München: Kindler. Rickheit, G., Weiss, S., Eikmeyer, H.-J. (2010). Kognitive Linguistik. Theorien, Modelle, Methoden. Tübingen: Francke. Rösler, F. (2011). Psychophysiologie der Kognition. Eine Einführung in die Kognitive Neurowissenschaft. Heidelberg: Spektrum Akademischer Verlag. Schwarz, M. (2008). Einführung in die Kognitive Linguistik. Tübingen, Basel: Frank. Skirl, H., Schwarz-Friesel, M. (2013). Metapher. Heidelberg: Universtitätsverlag Winter. Tomasello, M. (2011). Die Ursprünge der menschlichen Kommunikation. Frankfurt a.M.: Suhrkamp. Trotzke, A. (2017). Sprachevolution: Eine Einführung. Berlin, Boston: De Gruyter. Whorf, B. L. (1963). Sprache, Denken, Wirklichkeit. Beiträge zur Metalinguistik und Sprachphilosophie. Reinbek: Rowohlt. Wildgen, W. (2012). Kognitive Grammatik: Klassische Paradigmen und neue Perspektiven. Berlin, New York: De Gruyter. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Student: E.1 ma pogłębioną i poszerzoną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej językoznawstwa, a zwłaszcza o jego powiązaniach z naukami kognitywnymi i neurolingwistyką, którą jest w stanie rozwijać i twórczo stosować w realizacji zadań zawodowych; refleksyjnie i krytycznie podchodzi do wiedzy o historycznie zmiennych koncepcjach językoznawczych [K_W01, K_W04] E.2 zna w stopniu zaawansowanym specjalistyczną terminologię oraz główne tendencje rozwojowe w obrębie językoznawstwa [K_W02, K_W03] Umiejętności: Student potrafi E.3 posługiwać się zaawansowaną wiedzą teoretyczną z zakresu językoznawstwa do argumentowania własnych poglądów lub poglądów innych autorów, potrafi formułować wnioski i tworzyć syntetyczne podsumowania z wykorzystaniem odniesień do zasadnie wybranych źródeł reprezentujących zarówno poglądy odmienne jak i wspierające [K_U01] E.4 rozpoznać i właściwie interpretować zjawiska językowe w ich wymiarze kognitywnym i biologicznym [K_U02] E.5 wyszukiwać, analizować i użytkować wiedzę z zakresu językoznawstwa wykorzystując przy tym różne źródła i metody stosowne do prowadzenia badań, w tym nowoczesne techniki informacyjne [K_U03] E.6 formułować problemy badawcze dotyczące kognitywnych i biologicznych aspektów języka i potrafi dobierać odpowiednie narzędzia badawcze do analizy tych problemów [K_U05] E.7 konstruować rozbudowane wystąpienia ustne w języku niemieckim dotyczące zagadnień językoznawczych wykazując się niezależnością myślenia [K_U07] E.8 produkować w języku niemieckim teksty w języku pisanym odwołując się do głównych teorii językoznawczych z wykorzystaniem różnych źródeł [K_U08] Kompetencje społeczne: Student E.9 jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy oraz rozumie potrzebę ciągłego rozwoju zawodowego i osobistego [K_K01] |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody: dyskusja, burza mózgów, analiza materiału teoretycznego i praktycznego, film, samodzielne studiowanie literatury przedmiotu, objaśnienie, wyjaśnienie Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu: Ocena formująca: informacja zwrotna o postępach studenta; sprawdzanie przygotowania do zajęć: czytanie zadanej literatury, zadania domowe, testy śródsemestralne Aktywne uczestnictwo w zajęciach – 20% oceny Ocena sumująca: Testy śródsemestralne – 10% oceny Kolokwium pisemne zawierające 5 problemowych zadań otwartych. Ocenie podlegają poprawność rozpoznania problemu, wykazana w tym procesie merytoryczna wiedza studenta wykorzystana w odpowiedzi na pytania oraz zaproponowane metody oraz źródła badawcze. – 75% oceny Kryteria oceniania: Ocena bardzo dobra (5,0) Student ma pogłębioną i poszerzoną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej językoznawstwa, posiada rozległą wiedzę o kognitywnych i biologicznych aspektach języka oraz o powiązaniach językoznawstwa z naukami kognitywnymi i neurolingwistyką; zna terminologię i główne tendencje rozwojowe w obrębie językoznawstwa; refleksyjnie i krytycznie podchodzi do wiedzy o historycznie zmiennych koncepcjach językoznawczych (E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03]) Student bardzo dobrze posługuje się zaawansowaną wiedzą teoretyczną z zakresu językoznawstwa i jego dyscyplin pokrewnych do argumentowania własnych poglądów lub poglądów innych autorów, poprawnie formułuje wnioski i tworzy syntetyczne podsumowania z wykorzystaniem odniesień do zasadnie wybranych źródeł reprezentujących zarówno poglądy odmienne jak i wspierające, krytycznie posługując się głównymi koncepcjami językoznawczymi (E.3 [K_U01]) Student rozpoznaje i właściwie interpretuje zjawiska językowe w ich wymiarze kognitywnym i biologicznym (E.4 [K_U02]) Student wyszukuje, analizuje i użytkuje wiedzę z zakresu językoznawstwa wykorzystując przy tym bardzo zróżnicowane źródła i metody stosowne do prowadzenia badań, w tym nowoczesne techniki informacyjne (E.5 [K_U03]) Student formułuje problemy badawcze dotyczące kognitywnych i biologicznych aspektów języka i potrafi dobierać odpowiednie narzędzia badawcze do analizy tych problemów (E.6 [K_U05]) Student konstruuje w języku niemieckim rozbudowane wystąpienia ustne dotyczące zagadnień językoznawczych wykazując się niezależnością myślenia oraz produkuje teksty w języku pisanym odwołując się do głównych teorii językoznawczych z wykorzystaniem bardzo zróżnicowanych źródeł (E.7 [K_U07], E.8 [K_U08]) Ocena dobra plus (4,5): Pomiędzy oceną 5,0 i 4,0. Jeżeli student w zakresie niektórych efektów kształcenia osiągnął kryteria oceny bardzo dobrej, a w innych – dobrej. Ocena dobra (4,0) Student ma dobrze pogłębioną i poszerzoną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej językoznawstwa, posiada dobrze ustrukturyzowaną wiedzę o kognitywnych i biologicznych aspektach języka oraz o powiązaniach językoznawstwa z naukami kognitywnymi i neurolingwistyką; zna terminologię i orientuje się w głównych tendencjach rozwojowych w obrębie językoznawstwa (E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03]) Student dobrze posługuje się zaawansowaną wiedzą teoretyczną z zakresu językoznawstwa i dyscyplin pokrewnych do argumentowania własnych poglądów lub poglądów innych autorów, zasadniczo poprawnie formułuje wnioski i tworzy syntetyczne podsumowania z wykorzystaniem odniesień do zasadnie wybranych źródeł (E.3 [K_U01]) Student z reguły rozpoznaje i właściwie interpretuje zjawiska językowe w ich wymiarze kognitywnym i biologicznym (E.4 [K_U02]) Student wyszukuje, analizuje i użytkuje wiedzę z zakresu językoznawstwa wykorzystując przy tym dość dobrze zróżnicowane źródła i metody stosowne do prowadzenia badań, w tym nowoczesne techniki informacyjne (E.5 [K_U03]) Student z pomocą wykładowcy formułuje problemy badawcze dotyczące kognitywnych i biologicznych aspektów języka i potrafi dobierać odpowiednie narzędzia badawcze do analizy tych problemów (E.6 [K_U05]) Student konstruuje w języku niemieckim rozbudowane wystąpienia ustne dotyczące zagadnień językoznawczych oraz produkuje teksty w języku pisanym odwołując się do głównych teorii językoznawczych z wykorzystaniem różnych źródeł (E.7 [K_U07], E.8 [K_U08]) Ocena dostateczna plus (3,5): Pomiędzy oceną 4,0 i 3,0. Jeżeli student w zakresie niektórych efektów kształcenia osiągnął kryteria oceny dobrej, a w innych – dostatecznej. Ocena dostateczna (3,0) Student ma umiarkowanie pogłębioną i poszerzoną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej językoznawstwa oraz o niektórych kognitywnych i biologicznych aspektach języka; z reguły orientuje się w powiązaniach językoznawstwa z naukami kognitywnymi i neurolingwistyką, dość dobrze zna terminologię (E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03]) Student dość często posługuje się zaawansowaną wiedzą teoretyczną z zakresu językoznawstwa i jego dyscyplin pokrewnych do argumentowania własnych poglądów lub poglądów innych autorów, z pomocą wykładowcy poprawnie formułuje wnioski i tworzy syntetyczne podsumowania z wykorzystaniem odniesień do zasadnie wybranych źródeł (E.3 [K_U01]) Student rozpoznaje i z pomocą wykładowcy właściwie interpretuje zjawiska językowe w ich wymiarze kognitywnym i biologicznym (E.4 [K_U02]) Student wyszukuje, analizuje i użytkuje wiedzę z zakresu językoznawstwa wykorzystując przy tym stosunkowo ograniczony repertuar źródeł (E.5 [K_U03]) Student z pomocą wykładowcy formułuje problemy badawcze dotyczące kognitywnych i biologicznych aspektów języka i dobiera narzędzia badawcze do analizy tych problemów (E.6 [K_U05]) Student konstruuje w języku niemieckim rozbudowane wystąpienia ustne dotyczące zagadnień językoznawczych oraz produkuje teksty w języku pisanym odwołując się do głównych teorii językoznawczych z wykorzystaniem ograniczonego repertuaru źródeł (E.7 [K_U07], E.8 [K_U08]) Ocena niedostateczna (2,0) Student nie ma pogłębionej i poszerzonej wiedzy o specyfice przedmiotowej i metodologicznej językoznawstwa, w tym o zjawiskach językowych w ich wymiarze kognitywnym i biologicznym; nie orientuje się w powiązaniach językoznawstwa z dyscyplinami pokrewnymi; nie zna terminologii (E.1 [K_W01, K_W04], E.2 [K_W02, K_W03]) Student nie rozpoznaje zjawisk językowych w ich wymiarze kognitywnym i biologicznym lub je niewłaściwie interpretuje (E.4 [K_U02]) Student nie przygotowuje się do zajęć; nie wyszukuje, nie analizuje i nie użytkuje wiedzy z zakresu językoznawstwa (E.5 [K_U03]) Student nie konstruuje w języku niemieckim rozbudowanych wystąpień ustnych dotyczących zagadnień językoznawczych oraz nie produkuje tekstów w języku pisanym (E.7 [K_U07], E.8 [K_U08]) |
Zakres tematów: |
1. Język ludzki i jego cechy a systemy komunikacyjne zwierząt: krytyka badań nad językowymi zdolnościami naczelnych, rekursywność systemów komunikacyjnych zwierząt, ewolucyjne aspekty języka. (4h) 2. Język jako system kognitywny: mentalizm, implicytna wiedza językowa, racjonalizm vs. empiryzm: podejście modularne a holistyczne. (2h) 3. Gramatyka generatywna: kompetencja vs. performancja, natywizm, gramatyka uniwersalna, teoria zasad i parametrów, program minimalistyczny, akwizycja języka jako ustawienie parametrów, krytyka gramatyki generatywnej; nowe tendencje rozwojowe na gruncie gramatyki generatywnej: biolingwistyka. (4h) 4. Gramatyka kognitywna: konceptualizacja, perspektywa, landmark, trajektor, foregrounding, metafora pojęciowa, frame. (4h) 5. Kategoryzacja: obiektywistyczna teoria języka i krytyka obiektywizmu, teoria prototypów i jej krytyka, percepcja kategorialna. (2h) 6. Język a myślenie: relatywizm językowy, hipoteza Sapira-Whorfa. (2h) 7. Biologiczne uwarunkowania zdolności językowej: ontogeneza języka, czynniki endogenne i egzogenne, okres krytyczny nabywania języka i jego wyjaśnienia: proliferacja nerwowa i synaptogeneza, mielinizacja włókien nerwowych, lateralizacja, plastyczność mózgu: reorganizacja systemu nerwowego pod wpływem czynników egzogennych. (4h) 8. Specyficzne dla języka rejony anatomiczno-funkcjonalne mózgowia: ośrodki Broki i Wernickego, afazja; podwójne dysocjacje i stan po komisurotomii jako argumenty za modularną organizacją mózgu. (2h) 9. Neuronalna reprezentacja wiedzy językowej osoby wcześnie i późno wielojęzycznej, afazja u osób wielojęzycznych, wzorce aktywacji neuronalnej podczas percepcji i produkcji w języku pierwszym i językach kolejnych, wpływ wieku rozpoczęcia akwizycji języka oraz poziomu kompetencji językowej na neuronalną reprezentację języków u osoby wielojęzycznej. (4h) 10. Język a inteligencja: specyficzne zaburzenie językowe (SLI), zespół sawanta, zespół Williamsa; FOXP2 jako gen językowy, FOXP2 a plastyczność mózgu. (2h) |
Metody dydaktyczne: |
Metody: dyskusja, burza mózgów, analiza materiału teoretycznego i praktycznego, film, samodzielne studiowanie literatury przedmiotu, objaśnienie, wyjaśnienie |
Grupy zajęciowe
Grupa | Termin(y) | Prowadzący |
Miejsca |
Akcje |
---|---|---|---|---|
1 |
(brak danych),
(sala nieznana)
|
Jolanta Sękowska | 9/9 |
|
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku: |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.