Podstawy rachunkowości E-FR-LS-O.6.II
Wykład (W) Semestr zimowy 2023/2024

Literatura podstawowa:

1. Gierusz B. Podręcznik samodzielnej nauki księgowania, Wyd. ODDiK, Gdańsk 2008 (lub późniejsze).

2. Matuszewicz J., .Matuszewicz P., Rachunkowość od podstaw, Finans-Serwis, Warszawa 2008 (lub późniejsze).

3. Podstawy rachunkowości. Aspekty teoretyczne i praktyczne, pod red. B.Micherdy, PWN, Warszawa 2005.

4. Ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 r., Dz. U. z 2023 r., poz. 120, z późn. zm.

5. Kamieniecka M., Nóżka A, Podstawy rachunkowości Zbiór zadań, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2022.

Literatura uzupełniająca:

1. Gmytrasiewicz M., Rachunkowość. Podstawowe założenia i zasady, Difin, Warszawa 2008.

2. Kuczyńska –Cesarz A., Rachunkowość, Warszawa 2001 (lub późniejsze).

3. Małkowska D., Inwentaryzacja od A do Z, ODDiK, Gdańsk 2008.

4. Olchowicz I., Tłaczała A. Sprawozdawczość finansowa według krajowych i międzynarodowych standardów, Difin, Warszawa 2008 (lub późniejsze).

5. Franklin, Mitchell, Patty Graybeal, and Dixon Cooper. Principles of Accounting, Volume 1 : Financial Accounting. OpenStax, 2021. Print.

6. Basioudis I.. Financial Accounting: The Basics, London : Routledge. 2019.

7. Cole, William Morse. Problems in the Principles of Accounting / William Morse Cole. Reprint 2013. Cambridge, MA: Harvard University Press,, 2014. Web.

Zasoby internetowe:

1. https://www.umcs.pl/pl/kompendium-terminow-z-zakresu-rachunkowosci-po-polsku-i-angielsku,8357.htm

WIEDZA:

Student/studentka zna:

(W01) pojęcia używane w finansach i rachunkowości, teorie i metody badań wyjaśniające złożone zależności między nimi oraz ich zastosowania w identyfikowaniu i interpretowaniu zjawisk i procesów gospodarczych (K_W01);

(W02) zasady rejestrowania zdarzeń gospodarczych w podmiotach i instytucjach oraz normy i standardy rachunkowości i sprawozdawczości (KW_09);

(W03) podstawowe metody oceny efektywności poszczególnych obszarów gospodarowania (analiza finansowa, analiza przedsiębiorstwa) (KW_07).

UMIEJĘTNOŚCI:

Student/studentka potrafi:

(U01) posługiwać się przepisami prawa oraz systemami normatywnymi (rachunkowość, podatki) w celu rozwiązania konkretnych problemów i podejmowania odpowiednich działań (K_U04);

(U02)komunikować się z otoczeniem z użyciem specjalistycznej terminologii (K_U07);

(U03)prawidłowo przeprowadzić analizę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa (K_U03);

(U04)pozyskiwać informacje dotyczące zjawisk i procesów gospodarczych oraz dokonywać ich krytycznej oceny i analizy z wykorzystaniem zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych dla rozstrzygania dylematów finansowych w przedsiębiorstwie, gospodarce narodowej i Unii Europejskiej (K_U06);

(U05) przeprowadzić ocenę efektywności prostych projektów gospodarczych (K_U05);

(U06)samodzielnie planować i realizować własne uczenie się przez całe życie z wykorzystaniem technologii ICT (K_U12).

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

Student/studentka jest gotowy/a do:

(K01) odpowiedzialnego pełnienia ról zawodowych, dbania o tradycje wykonywanego zawodu (K_K06);

(K02) zachowania się w sposób profesjonalny, przestrzegania zasad etyki zawodowej i wymagania tego od innych (K_K05);

(K03) przeprowadzania krytycznej samooceny poziomu swojej wiedzy i umiejętności oraz podejmowania działań na rzecz ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego (K_K01);

(K04) uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych; zasięgania opinii eksperckich w razie trudności (K_K02).

EFEKTY SZCZEGÓŁOWE PRZEDMIOTU:

Wykład pozwala na zdobycie podstaw wiedzy księgowej i sprawozdawczości finansowej, zapoznaje z typowymi schematami ewidencji księgowej oraz uczy podstaw organizacji rachunkowości w przedsiębiorstwie. Nacisk kładziony jest na zrozumienie procesów zachodzących w jednostkach gospodarczych, pod kątem ich wpływu na sytuację majątkowo-finansową oraz osiągane przez jednostki wyniki.

W ramach zajęć zostaną omówione takie zagadnienia jak: rachunkowość jako system informacyjny; zakres przedmiotowy i podmiotowy rachunkowości; nadrzędne zasady rachunkowości; podstawowe pojęcia związane z bilansem (aktywa, pasywa, równowaga bilansowa), rachunkiem zysków i start (przychody i koszty, pojęcia bliskoznaczne, struktura rachunku wyników) i pozostałymi elementami sprawozdania finansowego; operacje gospodarcze i ich typy; konto księgowe i jego funkcjonowanie (w tym ewidencja syntetyczna, analityczna i pozabilansowa); podstawy rachunku kosztów; podstawy organizacji rachunkowości w przedsiębiorstwie (w tym inwentaryzacja, dowody księgowe, poprawa błędów księgowych odpowiedzialność za rachunkowość).

Przedmiot ma za zadanie wprowadzić w zagadnienia rachunkowości i stanowi podstawę dla takich przedmiotów jak rachunkowość finansowa, zarządcza, podatkowa, bankowa, ubezpieczeniowa, sprawozdawczość finansowa, analiza finansowa i finanse przedsiębiorstw.

Po ukończeniu zajęć student powinien:

- rozumieć istotę nadrzędnych zasad rachunkowości,

- znać elementy sprawozdania finansowego,

- prawidłowo klasyfikować pozycje bilansowe i wynikowe oraz umieć sporządzić bilans i rachunek zysków i strat (w wersji porównawczej i kalkulacyjnej),

- identyfikować operacje gospodarcze (rozróżniać ich typy i wpływ na ocenę sytuacji majątkowo-finansowej jednostki),

- potrafić zaksięgować typowe operacje gospodarcze zgodnie z zasadą podwójnego zapisu oraz sporządzić zestawienie obrotów i sald,

- rozumieć potrzebę i zasady prowadzenia ewidencji analitycznej,

- znać podstawy rachunku kosztów,

- określić jakie podmioty są zobligowana do prowadzenia rachunkowości, w tym podstawy prawne sprawozdawczości finansowej,

- znać zakres obowiązków związanych z rachunkowością, ustalić osoby odpowiedzialne za ich realizację oraz identyfikować potrzeby informacyjne różnych grup użytkowników informacji rachunkowej.

Egzamin w formie ustnej - losowane 3 pytania z listy ok 150 zagadnień udostępnionych na pierwszym wykładzie (przy czym na każde pytanie należy udzielić odpowiedzi). Natomiast na ostateczną ocenę z przedmiotu w 20% wpływ ma ocena z ćwiczeń, a w 80% ocena z egzaminu ustnego.

Uczestnictwo w wykładach.

. Pytania dzielone są na trzy grupy, tak by możliwa była ocena poziomu: - opanowania zagadnień teoretycznych, - umiejętności w zakresie ewidencji i sporządzania sprawozdania finansowego, - swobody komunikacyjnej i umiejętności dyskusji.

Uczestnictwo w wykładach.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń.

Na ostateczną ocenę z przedmiotu składa się w 20% ocena z ćwiczeń i w 80% średnia ocena z trzech wylosowanych pytań (oceniane są: wiedza, umiejętność formułowania myśli, umiejętność posługiwania się terminologią właściwą dla rachunkowości i prowadzenia dyskusji naukowej).

Dodatkowo premiowane są: aktywne uczestnictwo w dyskusji na wykładach (odnotowywane przez prowadzącego), aktywność w rozwiązywaniu zadań/testów dostępnych na Wirtualnym Kampusie.

1. Wprowadzenie do rachunkowości (w tym użytkownicy informacji rachunkowej, nadrzędne zasady rachunkowości) i podstawy prawne rachunkowości.(CIMA BA3_A, pkt 1b, 1c, 1e, 2a)

2. Majątek jednostek gospodarczych i bilans.(CIMA BA3_A, pkt 1d, 1g)

3. Operacje gospodarcze.

4. Konto księgowe i jego rola w ewidencji operacji gospodarczych, przekształcenia kont, rola zestawienia obrotów i sald. (CIMA BA3_A, pkt 1a; BA3_B, pkt 1a, 1b, 1c, 1d; BA3_C, pkt 3a)

5. Rachunek zysków i strat i funkcjonowanie kont wynikowych. (CIMA BA3_A, pkt 1d)

6. Podstawy rachunku kosztów.

7. Wyniki działalności gospodarczej, ich podział i typy rachunku zysków i strat.

8. Podstawy wyceny w rachunkowości.(CIMA BA3_A, pkt 1e)

9. Dokumentacja księgowa, plany kont, księgi rachunkowe, zasady inwentaryzacji, poprawa błędnych dowodów księgowych oraz błędnych zapisów w księgach rachunkowych.(CIMA BA3_A, pkt 1a; BA3_B, pkt 1a; BA3_B, pkt 1c, 1f)

10. Kapitały (fundusze) własne i specjalne.

11. Zestawienie zmian w kapitale własnym, Rachunek przepływów pieniężnych i Informacja dodatkowa. (CIMA BA3_A, pkt 1f)

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja,

- analiza przykładów obrazujących zasady ewidencji zdarzeń oraz sporządzania sprawozdania finansowego,

- wstępna analiza sytuacji finansowej na podstawie sprawozdania finansowego wybranej jednostki funkcjonującej w rzeczywistości gospodarczej.

Przy prowadzeniu zajęć w formie zdalnej wykorzystywane jest narzędzie MSTeams - wykład w formie synchronicznej;

Wszelkie materiały (pdf prezentacji powerpoint wykorzystywanych na wykładach, wzory sprawozdań finansowych, linki do źródeł prawa, krótkie filmiki w języku angielskim dotyczące poruszanej problematyki, ciekawostki) udostępniane są na platformie Wirtualny Kampus, gdzie Studenci po każdych zajęciach mają możliwość wypełnienia krótkiego testu, który ma pełnić rolę samokontroli stopnia opanowania materiału.