Filozofia dzieła sztuki POL-D-LS-FDS
Wykład (W) Semestr zimowy 2023/2024

Barthes, Roland, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, tł. J. Trznadel,

Wyd. Aletheia, Warszawa 2008.

Barthes, Roland, Mit i znak, tł. W. Błońska, PIW, Warszawa 1970.

Belting, Hans, Antropologia obrazu. Szkice do nauk i obrazie, tł. M. Bryl, Wyd. Universitas, Kraków 2007.

Berger, John, Zrozumieć fotografię, tł. A. Kunicka, Wyd. Aletheia, Warszawa 2023.

Carroll, Noël, Filozofia sztuki masowej, tł. M. Przylipiak, Wyd. Słowo/ obraz terytoria, Gdańsk 2011.

Czartoryska, Urszula, Od pop-artu do sztuki konceptualnej, WAiF, Warszawa 1973.

[Le] Corbusier, Kiedy katedry były białe, tł. T. Swoboda, Wyd. Centrum Architektury, Warszawa 2021.

Eco, Umberto, Historia piękna, tł. A. Kuciak, Wyd. Rebis, Poznań 2005.

Flusser, Vilém, Ku filozofii fotografii, Aletheia, Warszawa 2015.

Freud, Sigmund, Niesamowite, (w:) Idem, Pisma psychologiczne, t. 3, tł. R. Reszke, Wyd. KR, Warszawa 1997, s. 233–262.

Gołaszewska, Maria, Estetyka i antyestetyka, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1984.

Hopfinger, Maryla, W laboratorium sztuki XX wieku. O roli słowa i obrazu, PWN, Warszawa 1993.

Hutnikiewicz, Artur, Od czystej formy do literatury faktu, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1988.

Morawski, Stefan, Na zakręcie. Od sztuki do po-sztuki, Wyd. Literackie, Kraków 1985.

Pękala, Teresa, Awangarda i ariergarda. Filozofia sztuki nowoczesnej, Wyd. UMCS, Lublin 2000.

Princi, Eliana, Awangarda dwudziestego wieku, tł. M. Boberska, Wyd. Arkady, Warszawa 2012.

Sontag, Susan, O fotografii, tł. S. Magala, Wyd. Karakter, 2017.

Stępnik, Małgorzata, The House that Lars Built. The Architecture of Transgression, “Arts”, No. 9 (4) 127/ 2020, (n. pag.; open access).

Stępnik, Małgorzata, Outsiderzy, mistyfikatorzy, eskapiści w sztuce XX wieku. Studium postaw twórczych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016.

Stępnik, Małgorzata, Status obrazu w sztuce awangardowej, (w:) RRR – Kognitywistyka. Empatia, obrazowanie i kontekst jako kategorie kognitywistyczne, pod red. H. Kardeli, Z. Muszyńskiego i M. Rajewskiego, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012. s. 239-249.

Sudjic, Deyan, B jak Bauhaus, tł. A. Sak, Wyd. Karakter, Kraków 2014.

Sudjic, Deyan, Kompleks gmachu. Architektura władzy, tł. A. Rasmus-Zgorzelska, Wyd. Centrum Architektury, Warszawa 2005.

Teorie awangardy. Antologia tekstów, pod red. I. Boruszkowskiej, M. Kmiecik

i J. Kornhausera, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020.

Wiesing, Lambert, Sztuczna obecność. Studia z filozofii obrazu, tł. K. Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2012.

K_W02, K_W06

Student zna elementarny aparat pojęciowy z zakresu filozofii sztuki; rozpoznaje filozoficzne tła wytworów (po)nowoczesności i ideologiczne motywacje twórców; rozumie mechanizmy medialne, za sprawą których dzieła ulegają czasowym rekontekstualizacjom; pojmuje swoją rolę jako aktywnego uczestnika procesów kulturowych

K_ U06

Student potrafi komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii dotyczącej zjawisk artystycznych i prowadzić debatę dotyczącą roli mediów

w komunikowaniu o sztuce

Warunki uzyskania zaliczenia:

1. Obecność na zajęciach

2. EGZAMIN PISEMNY z zakresu tematyki podejmowanej na zajęciach

3. (Dodatkowo premiowana) aktywność na zajęciach.

ZAKRES TEMATYKI ZAJĘĆ:

1. Wprowadzenie. Elementy sytuacji estetycznej: nadawca - komunikat - odbiorca. Definicje dzieła sztuki. Funkcje sztuki. Antropologia obrazu - zręby teoretyczne.

2. Estetyka modernizmu i postmodernizmu. Zarys problematyki.

"La condition postmoderne" a procesualna osobowość artysty.

3. Historia i filozofia Awangardy. Status dzieła w dobie Wielkiej Awangardy,

neoawangardy i postawangardy. Nowe paradygmaty tworzenia.

Estetyka jako polityka.

4. Epistemologia obrazu - "image" wobec kategorii prawdy.

Twórcze simulacra i parafikcje. Wielcy mistyfikatorzy sztuki - case studies.

5. Wizualność i psychoanaliza. Kategoria Unheimlichkeit w dziełach filmowych.

Estetyka "niesamowitości" w "wytworach" Sztucznej Inteligencji.

6. Filozofia fotografii. Studium i punctum. Temporalność fotografii. Konteksty

socjopolityczne. Fotografia w mitologii nowoczesności

- ujęcie semiologiczne.

7. Czytanie przestrzeni. „Bezgłośny język” architektury: jej semantyka,

elementy proksemiki. Ideologie street art i community art.

8. Filozofia twórczej transgresji. Nietzscheańskie i Bataille'owskie inspiracje

w sztuce filmowej - case studies.

9. Filozofia sztuki masowej. Kultura cytatu, trawestacji, brikolażu.

Appropriation art. Sztuka w social mediach. Estetyka kiczu i kampu.

Współczesne mediatyzacje klasycznych dzieł sztuki.

wykład, wykład konwersatoryjny, dyskusja, prezentacja