Zakres tematów: |
Celem wykładu jest zapoznanie studenta z podstawowymi problemami chemii ogólnej, wyjaśnienie i ugruntowanie podstawowych pojęć, które mają znaczenie w następnych etapach kształcenia chemicznego. Omawiane zagadnienia uświadamiają studentom wszelkie przemiany materii we wszechświecie, przemiany materii w najbliższym otoczeniu oraz prawa rządzące tymi przemianami. Student zapoznaje się z elementarnymi pojęciami chemicznymi, poznaje ich znaczenie i wszechobecność w życiu codziennym, przemyśle, medycynie, rozwoju człowieka itd. Student nabiera przekonania o ogromnym powiązaniu chemii z innymi dziedzinami wiedzy.
Wykład obejmuje następujące zagadnienia:
1.MATERIA, PIERWIASTKI I ZWIĄZKI (klasyfikacja materii, przemiany fizyczne i chemiczne, metody rozdziału mieszanin, pochodzenie pierwiastków chemicznych, występowanie, nazwy; podział związków nieorganicznych - metody otrzymywania i nomenklatura).
2.PODSTAWOWE PRAWA I POJĘCIA CHEMICZNE (prawo zachowania masy, prawo zachowania materii, prawo stosunków wielokrotnych, prawo stałych stosunków objętościowych prawo Avogadro, równanie Clapeyrona, mol, masa atomowa, masa molowa, jednostki masy atomowej).
3. REAKCJE CHEMICZNE (podział reakcji chemicznych ze względu na: rodzaj przemiany, fazę, rodzaj cząstek, stopień utlenienia, kierunek przemiany, przemiany energetyczne, prawo Hessa).
4. TERMODYNAMIKA CHEMICZNA: entalpia reakcji, metody wyznaczania entalpii reakcji, entropia, energia swobodnej Gibbsa, zasady termodynamiki.
5. KINETYKA CHEMICZNA-szybkość reakcji chemicznej,równania kinetyczne, pojęcia : rzędowość reakcji chemicznej i cząsteczkowość, czynniki wpływające na szybkość reakcji chemicznej (stężenie, temperatura, katalizator), równanie Arrheniusa, teorie kinetyki chemicznej, mechanizm działania katalizatorów.
6. RÓWNOWAGA CHEMICZNA, stała równowagi chemicznej, prawo działania mas, stopień przereagowania, reguła przekory, wpływ różnych czynników na położenie stanu równowagi.
7. RÓWNOWAGI w ROZTWORACH, podział roztworów, podział koloidów, właściwości koligatywne roztworów, osmoza, rozpuszczalność ciał stałych, cieczy i gazów w wodzie, stężenia, teorie kwasów i zasad: Arrheniusa,BRØNSTEDA-LOWRY’EGO, Lewisa, rozpuszczalnikowa, HSAB, dysocjacja elektrolityczna, elektrolity słabe i mocne, teoria elektrolitów mocnych Debey’a-Hückla, moc jonowa, aktywność, stała i stopień dysocjacji, prawo rozcieńczeń Ostwalda,iloczyn jonowy wody, pH, obliczanie pH mocnych i słabych kwasów i zasad, protoliza, stała i stopień protolizy , rodzaje protolizy, iloczyn rozpuszcalności, roztwory buforowe-rodzaje, mechanizm działania i pH).
8.BUDOWA ATOMU- budowa jądra atomowego, zasady trwałości jąder atomowych, promieniotwórczość sztuczna i naturalna, rodzaje przemian jądrowych, budowa pozajądrowa atomu-dualizm korpuskularno-falowy, zasada nieoznaczoności Heisenberga, równanie Schrödingera,znaczenie liczb kwantowych, zasady rozbudowy powłok elektronowych, kolejność zapełniania poziomów energetycznych w atomach)
9. UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW, zmiana właściwości w grupach i okresach; konfiguracja elektronowa a położenie w układzie okresowym .
10. WIĄZANIA CHEMICZNE, jonowe, kowalencyjne, koordynacyjne, metaliczne, wodorowe, oddziaływania van der Waalsa. Budowa przestrzenna cząsteczek (teoria VSEPR), teorie wiązań (hybrydyzacja, LCAO), wiązania sigma i pi.
11. STAN STAŁY; sieci jonowe i kowalencyjne,
12. ZWIĄZKI KOORDYNACYJNE, podstawowe pojęcia, atom centralny, ligandy, liczba koordynacyjna, nomenklatura, izomeria związków kompleksowych, stała trwałości związków kompleksowych.
13. PODSTAWY ELEKTROCHEMII, ogniwa elektrochemiczne, elektroliza, korozja, zabezpieczanie przed korozją.
|