Policja i aparat bezpieczeństwa w III Rzeszy

Godziny kontaktowe (z udziałem nauczyciela akademickiego)

Wykład 15h

razem godzin kontaktowych - 15h

liczba punktów za godziny kontaktowe - 0,5 ECTS

Praca własna studenta 35h

- Przygotowanie do wykładów 10h

- Przygotowanie do zaliczenia 25h

łącznie praca własna studenta 35h

liczba punktów za pracę własną studenta - 1,5 ECTS

łączna liczba godzin - 50

łączna liczba punktów za zaliczenie przedmiotu - 2 ECTS

- odpowiedzi na pytania prowadzącego w trakcie wykładu konwersatoryjnego: W-1, W-2, U-2

- udział w dyskusji dydaktycznej: U-3

- analiza źródeł i wykonanie zadań indywidualnych lub zespołowych: U-1, U-2, U-4

- odszukanie i zreferowanie w trakcie zajęć lub zaliczenia materiałów internetowych w zakresie wyznaczonym przez prowadzącego: K-1

- zaliczenie ustne: W-1, W-2, U-2, K-1

Celem przedmiotu jest przekazanie uczestniczkom i uczestnikom wiadomości o organizacji i działalności policji i aparatu bezpieczeństwa III Rzeszy, umiejętności analizy tekstów źródłowych, jak również kompetencji w zakresie pracy zespołowej. Tematyka przedmiotu odnosi się do problemów: przejęcia władzy w Niemczech przez Hitlera, cech charakterystycznych totalitaryzmu III Rzeszy, organizacji i działalności poszczególnych służb, w tym Gestapo i SS. W trakcie zajęć uwaga studentów zostanie zwrócona m.in. na rolę Heinricha Himmlera w scalaniu policji poszczególnych landów, tworzeniu Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA) i działalności Reinharda Heydricha. Studenci zostaną zaznajomieni z pojęciem i procesem „glajszachtowania”, charakterystycznym dla systemu III Rzeszy, genezą i podziałem strukturalnym SS na Allgemeine SS, Waffen-SS, SS-Totenkopfverbände, działalnością Einsatzgruppen, Gestapo oraz Żandarmerii Wojskowej Wehrmachtu.

Literatura podstawowa:

1) Butler R., Gestapo, Warszawa 2006.

2) Delarue J., Historia Gestapo, Warszawa 2011.

3) Grünberg K., SS – gwardia Hitlera, Warszawa 1994.

4) Williamson G., Niemieckie formacje policji i bezpieczeństwa 1939-1945, ilustracje V. Vuksic, przeł. J.M. Rawinis, Oświęcim 2002.

6) Witkowski I., Gestapo: anatomia systemu, Warszawa 2005.

Literatura uzupełniająca:

1) Bębnik G., Proskrypcja w nowej odsłonie: niemieckie listy gończe w przededniu i początkach II wojny światowej, Warszawa 2020.

2) Crankshaw E., Gestapo, Warszawa 1995.

3) McNab Ch., Elita Hitlera. SS w latach 1939–1945, Warszawa 2016.

4) Williamson G., SS: gwardia Adolfa Hitlera. Pełna historia Schutzstaffel od ulicznych bojówek do Waffen-SS, Warszawa 1995.

Student:

Wiedza:

W-1: zna i rozumie genezę organów policyjnych III Rzeszy oraz konsekwencje skrajnej centralizacji i upolitycznienia służb policyjnych dla efektywności zapewniania bezpieczeństwa i porządku publicznego, co ważne jest w pracy funkcjonariusza i pracownika administracyjnego organów bezpieczeństwa wewnętrznego | K_W03

W-2: zna i rozumie organizację poszczególnych służb policyjnych III Rzeszy, a także skutki mnożenia dublujących się organów policyjnych dla jakości pracy pracowników organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz ekonomicznego wykorzystania środków budżetowych przeznaczonych na ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego, co będzie mógł zastosować w pracy funkcjonariusza i pracownika administracyjnego organów bezpieczeństwa wewnętrznego | K_W03

Umiejętności:

U-1: potrafi dobierać źródła historyczne i analizować je pod kątem statusu służb policyjnych III Rzeszy wskazując szczególnie te, które naruszały bezpieczeństwo prawne obywateli i zasadę apolityczności służb, co jest ważne także dla jakości pracy funkcjonariusza i pracownika administracyjnego organów bezpieczeństwa wewnętrznego | K_U02

U-2: potrafi komunikować się wykorzystując aparat pojęciowy z zakresu nauk o bezpieczeństwie, prezentując wyniki własnej analizy czynników, które ułatwiły Hitlerowi zdobycie władzy, podkreślając mechanizmy umożliwiające obalenie ustroju demokratycznego, jak też negatywnej roli upartyjnienia kadr organów władzy publicznej odpowiedzialnych za sprawy bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, mająć świadomość znaczenia tych procesów w pracy funkcjonariusza i pracownika administracyjnego organów bezpieczeństwa wewnętrznego| K_U04

U-3: potrafi uczestniczyć w dyskusji dydaktycznej o cechach charakterystycznych ustroju totalitarnego na przykładzie III Rzeszy, zwracając uwagę na te elementy, które wpływały na bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne Niemiec oraz bezpieczeństwo socjalne niemieckiego społeczeństwa. Wyciąga przy tym wnioski odnośnie roli funkcjonariusza i pracownika administracyjnego organów bezpieczeństwa wewnętrznego w utrzymaniu systemu demokratycznego. | K_U05

U-4: potrafi planować i organizować pracę własną, wykonywać ją indywidualnie i we współpracy z innymi osobami w grupie, poszukując w Internecie źródeł pierwotnych (np. skanów dokumentów) i wtórnych (opracowań naukowych i popularnonaukowych) na temat niemieckich formacji policyjnych z uwzględnieniem działań ludobójczych w czasie II wojny światowej, wskazując na rolę funkcjonariusza i pracownika administracyjnego organów bezpieczeństwa wewnętrznego za bezpieczeństwo wewnętrzne państwa w zakresie zapobiegania takim działaniom | K_U07

Kompetencje:

K-1: jest gotowy do krytycznej oceny własnej wiedzy w konfrontacji z popularnonaukowymi materiałami internetowymi w zakresie metod i skali terroru stosowanego przez aparat bezpieczeństwa III Rzeszy, budując obiektywny obraz roli funkcjonariusza i pracownika administracyjnego organów bezpieczeństwa wewnętrznego za bezpieczeństwo wewnętrzne państwa stojących w obliczu autorytarnych metod sprawowania władzy | K_K01