Etniczne problemy bezpieczeństwa

podstawowa wiedza z zakresu zagrożeń bezpieczeństwa

Godziny kontaktowe (z udziałem nauczyciela akademickiego)

Wykład 15

Ćwiczenia 15

Konsultacje 20

Godziny nie kontaktowe (praca własna studenta):

przygotowanie do ćwiczeń 15;

przygotowanie się studenta do egzaminu 20.

W1, - aktywność na zajęciach,egzamin

W2, - aktywność na zajęciach,egzamin

W3, - aktywność na zajęciach

U1, - aktywność na zajęciach,

U2, - aktywność na zajęciach,

K1, - aktywność na zajęciach

K2, - aktywność na zajęciach,

-WYKŁAD

Przyswojenie podstawowej wiedzy z zakresu etniczności w kontekstach bezpieczeństwa we współczesnym świecie wobec procesów globalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem migracji zarobkowej i uchodźców w Europie, jak również w kontekście Migracji w Afryce Subsaharyjskiej, na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej oraz Ameryce Łacińskiej.

Znajomość podstawowych pojęć: etniczność, naród, mniejszość narodowa, mniejszość etniczna, konflikt etniczny, polityka etniczna, migracje, emigracje, imigracje, relokacja uchodźców, repatriacja. imigranci zarobkowi i uchodźcy w prawie międzynarodowym.

Wiedza o rozwoju państw wielonarodowych, które zaistniały przez pokojowy i dobrowolny akces poszczególnych grup etnicznych. Adaptacja w państwie wieloetnicznym

- ĆWICZENIA

1. Zagadnienia wprowadzające – etniczność a bezpieczeństwo

- Bezpieczeństwo grup etnicznych w kontekście konfliktu etnicznego;

- Rozumienie konfliktu etnicznego, sposoby rozwiązywania konfliktów etnicznych

- System ochrony mniejszości narodowych i etnicznych

2. Polityka etniczna państwa

- Definiowanie polityki etnicznej

- Modele polityki etnicznej

- Polityka etniczna (przykłady wybranych państw)

3. Ruchy separatystyczne jako problem bezpieczeństwa etnicznego

- Zakres znaczeniowy pojęć separatyzm, ruchy separatystyczne;

- Typologie

- Uwarunkowania powstania separatyzmów;

- Zakres i formy działalności separatystycznej;

- Geograficzna analiza ruchów separatystycznych na świecie

4. Eliminacjonizm, eksterminacjonizm, genocyd - zagrożenia dla bezpieczeństwa etnicznego

- Definiowanie pojęć: eliminacjonizm, ludobójstwo (genocyd), kategoria zbrodni przeciw ludzkości, eskterminacjonizm;

- Istota i specyfika kampanii eliminacjonistycznych

- Geneza zjawiska rzezi, ludobójstwa w ujęciu historycznym

- Dyskusja: Ludobójstwo sprawiedliwe vs ludobójstwo niesprawiedliwe - działania aliantów vs działania państw osi - czy zbrodnie przeciw ludzkości można usprawiedliwić?

- Uwarunkowania (przyczyny) dokonywania kampanii eliminacjonistycznych;

- Zapobieganie i karanie sprawców zbrodni przeciw ludzkości

5. Procesy migracyjne wobec problemów bezpieczeństwa

- Definicje pojęć: migracja, imigracja, emigracja, repatriacja, uchodźstwo;

- Uwarunkowania migracji – przyczyny ich powstawania;

- Typologie migracji;

- Skutki procesów migracyjnych;

- Współczesne kierunki rozwoju migracji międzynarodowych;

- Ujęcie migracji w perspektywie bezpieczeństwa;

- Ujęcie historyczne relacji: migracje-bezpieczeństwo

6. Konflikty na pograniczu

- Istota i funkcje granic państwowych

- Istota i specyfika kategorii - pogranicza

- Pogranicze jako przestrzeń konfliktów

- Czynniki ułatwiające dialog na pograniczu;

- Analiza konfliktowości na pograniczu polsko-białoruskim

7. Czynnik religijny wobec etnicznych problemów bezpieczeństwa

- Rola religii w konfliktach etnicznych

- Charakterystyka zjawisk: konflikt religijny; konflikt etnoreligijny;

- Relacja pomiędzy konfliktem etnicznym a konfliktem religijnym;

- Charakterystyka wystąpienia konfliktów etnoreligijnych na obszarze byłego ZSRR.

-WYKŁAD

Literatura obowiązkowa:

Polityka etniczna współczesnych państw Europy Środkowo-Wschodniej, pod red. H. Chałupczaka, R. Zenderowskiego, W. Baluka, Lublin 2015.

Konflikty etniczne w Europie oraz w jej bezpośrednim otoczeniu po 1989 roku, pod red. R. Zenderowskiego, K. Cebula, B. Kozińskiego, Warszawa 2016.

Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1995, Lublin 1998.

Zenderowski R., Pieńkowski J., Kwestie narodowościowe w Europie Środkowo-Wschodniej, t. 1, Zagadnienia teoretyczne, Warszawa 2014.

Madajczyk P., Czystki etniczne i klasowe w Europie XX wieku, Warszawa 2010.

Źródła nienawiści. Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych, pod red. K. Janickiego, Warszawa 2009.

S. Castles, M.J. Miller, Migracje we współczesnym świecie, Warszawa 2011.

T. H. Eriksen, Etniczność i nacjonalizm Ujęcie antropologiczne, Kraków 2013.

S. Fenton, Etniczność, Warszawa 2007

Migracje i polityka migracyjna, pod red. Ł. Żołądka, Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu 4(40) 2014.

-ĆWICZENIA

Literatura obowiązkowa:

Temat 1:

- Jagiełło-Szostak A., Sienko N., Szyszlak T., Konflikty kulturowe a bezpieczeństwo. Mniejszości etniczne - ludy tubylcze - uchodźcy w przestrzeni postkomunistycznej, Wrocław 2018, s. 21-31.

- Szynkiewicz S,, Konflikt etniczny, tożsamość w konflikcie, [w:] (red.) Woźniak A., Konflikty etniczne, Warszawa 1996, s. 15-16; 18-29.

- Mucha J., Konflikt etniczny jako typ konfliktu społecznego, [w:] (red.) Woźniak A., Konflikty etniczne, Warszawa 1996, s. 31-38.

Temat 2:

- Browarek T., Uwarunkowania polityki etnicznej państwa polskiego po 1989 roku, Lublin 2018, s. 25-49

Temat 3:

- Czubocha K., Separatyzm etniczny w dobie praw człowieka – nowe wyzwania dla państwa narodowego i społeczności międzynarodowej, Toruń 2012, s. 10-30.

- Marczewska-Rytko M., Pomarański M., Separatyzm i ruch separatystyczny – analiza terminologiczna, [w:] (red. Marczewska-Rytko M., Pomarański M.,) Ruchy separatystyczne, Lublin 2019.

- Minaham J., Nation without states, Westoport 1996.

Temat 4:

- Goldhagen D. J., Wiek ludobójstwa, Kraków 2012, s. 15-78.

Temat 5:

- Anioł W., Migracje międzynarodowe a bezpieczeństwo europejskie, Warszawa 1992, s. 9-25.

- Fihel A., Przyczyny migracji, [w:] (red.) Lesińska M., Okólski M., 25 wykładów o migracjach, Warszawa 2018, s. 68-80.

- Jaroszewicz A., Migracje i bezpieczeństwo, [w:] (red.) Lesińska M., Okólski M., 25 wykładów o migracjach, Warszawa 2018, s. 282-293.

Temat 6:

- Chodubski A. J., Pogranicza w stosunkach miedzynarodowych, " Gdańskie Studia Międzynarodowe" 2008, vol. 6.

- Sadowski A., Identyfikacja narodowa na pograniczu polsko-białoruskim, "Studia Etnologiczne i Antropologiczne" 1997, nr 1.

Temat 7:

- Legucka A., Czynnik religijny w poradzieckich konfliktach zbrojnych, w: T. Stępniewski (red.), Religia i polityka na obszarze Europy Wschodniej, Kaukazu i Azji Centralnej, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2013.

- Zenderowski R., Konflikt etniczny, konflikt religijny, konflikt etnoreligijny, "Athenaeum" 2013, vol. 38.

WIEDZA

W1. Ma wiedzę o strukturze etnicznej Polski K_W01

W2. Zna i rozumie przyczyn i procesy powstawania konfliktów etnicznych K_W04

W3. Zna europejski oraz polski system ochrony prawnej mniejszości narodowych i etnicznych. K_W03

UMIEJĘTNOŚCI

U1. Posiada umiejętność poszukiwania własnej diagnozy i oceny humanistycznej wobec problemowych i zapalnych zagadnień jaki suponują obecne etniczne problemy bezpieczeństwa K_U01

U2. Posiada sprawność wyszukiwania i aktualizacji norm prawnych odnoszących się do mniejszości europejskich K_U03

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K1. Ma świadomość znaczenia dziedzictwa historycznego i kulturowego mniejszości do wyjaśnienia wydarzeń życia publicznego K_K01

K2. Prezentuje postawę tolerancji i szacunku dla mniejszości rasowych, narodowych, etnicznych i społecznych K_K02