Współczesne systemy polityczne

zaliczenie przedmiotu Wstęp do nauki o państwie i prawie

Wykład - 30 godz.

Praca własna studenta: analiza aktów prawnych - 15 godz.; studiowanie literatury - 15 godz.; przygotowanie do egzaminu - 15 godz.

Godziny kontaktowe - 30, nie kontaktowe - 45, łącznie - 75 godz.

Pkt ECTS 3

egzamin pisemny - K_W02, K_W04, K_U01, K_U02

uczestnictwo - K_K02, K_K04, K_U06, K_K02, K_K04, K_K05

aktywność - K_W13, K_U06, K_U07, K_K01

1. Pojęcie systemu politycznego. Klasyfikacja systemów politycznych. System polityczny a reżim polityczny. Demokracja jako system polityczny.

2. Konstytucja jako podstawowy akt prawny w państwie. Zasady prawno - konstytucyjne państw demokratycznych: zasada suwerenności narodu, przedstawicielstwa, gwarancji praw i wolności obywatelskich, podziału władzy, pluralizmu politycznego, państwa prawa, większości.

3. Systemy wyborcze i ich skutki polityczne.

4. Systemy rządów: prezydencki, parlamentarny, półprezydencki, parlamentarno - komitetowy.

5. Instytucje polityczno – ustrojowe państw demokratycznych. Parlament: struktura, organizacja wewnętrzna, funkcje, etapy procesu ustawodawczego, inicjatywa ustawodawcza, druga izba w procesie ustawodawczym, udział głowy państwa w procesie ustawodawczym. Głowa państwa: sposób wyboru, pozycja ustrojowa, funkcje, odpowiedzialność. Rząd: sposób powoływania, funkcje, akty prawne rządu, odpowiedzialność. Władza sądownicza.

6. Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej. Ewolucja ustroju. Konstytucja i jej zasady. Parlament, Prezydent, Rada Ministrów. Sądownictwo. Inne organy konstytucyjne.

7. Ustrój polityczny Stanów Zjednoczonych. Konstytucja USA i jej zasady naczelne. Kongres - wybory, organizacja, funkcje. Prezydent - sposób wyboru, pozycja ustrojowa, kompetencje. Władza sądownicza.

8. Ustrój polityczny Wielkiej Brytanii. Ewolucja ustroju politycznego Wielkiej Brytanii. Konstytucja brytyjska. System źródeł brytyjskiego prawa konstytucyjnego. Izba Gmin- prawo wyborcze, organizacja, funkcje. Izba Lordów. Monarcha. Władza wykonawcza- rząd i Gabinet.

9. Ustrój polityczny RFN. Powstanie RFN. Konstytucja RFN i jej zasady. Parlament Federalny i Rada Federalna - sposób wyboru, organizacja, funkcje, uchwalanie ustaw federalnych. Prezydent Federalny, Rząd Federalny, Trybunał Konstytucyjny.

10. Ustrój polityczny Francji. Ewolucja ustroju – III i IV Republika. Powstanie V Republiki i jej konstytucja. Prezydent, rząd, parlament, Rada Konstytucyjna.

11. Specyfika systemów politycznych Szwajcarii i Rosji.

- Bożena Dziemidok – Olszewska, Monika Kowalska, Krystyna Leszczyńska, Marta Michalczuk - Wlizło Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej w Konstytucji 1997 roku, Wyd. UMCS, Lublin 2018

- Współczesne systemy polityczne, M. Żmigrodzki, B. Dziemidok – Olszewska (red.), Warszawa 2012

- Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001

- Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnej Europy, Warszawa 2006

- Gdulewicz E., Kręcisz W., Skrzydło W., Zakrzewski W., Ustroje państw współczesnych, Lublin 2006

- Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Kraków 2003

- konstytucje poszczególnych państw, pozycje dotyczące określonych państw,

- Gulczyński M, Panorama systemów politycznych świata, Warszawa 2004

- Smith G., Życie polityczne w Europie Zachodniej, Warszawa 1992

- Sartori G., Teoria demokracji, Warszawa 1994

Absolwent zna i rozumie:

K_W01 w zaawansowanym stopniu istotę i specyfikę nauk o komunikacji społecznej i mediach i ich miejsca w strukturze nauk

społecznych,

K_W02 w zaawansowanym stopniu zna i rozumie mechanizmy społeczne, polityczne, ekonomiczne, etyczne i kulturalne funkcjonujące w

środowisku politycznym i medialnym,

K_W04 w zaawansowanym stopniu zna i rozumie istotę, specyfikę i ewolucję instytucji publicznych,

K_W06 fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji wynikające z rozwoju technologicznego,

K_W13 powiązania i zależności między teoretycznymi i praktycznymi elementami dziennikarstwa i komunikacji społecznej z

uwzględnieniem różnych branż.

Absolwent potrafi:

K_U01 wykorzystywać posiadaną wiedzę do identyfikacji i rozwiązywania problemów i zadań wynikających z dynamiki i

zmienności środowiska medialnego,

K_U02 dokonać właściwego doboru źródeł oraz informacji z nich pochodzących do oceny, krytycznej analizy i syntezy tych

informacji,

K_U06 komunikować się z otoczeniem z użyciem specjalistycznej terminologii z zakresu dziennikarstwa i komunikacji społecznej,

K_U07 prezentować w debacie własne stanowisko odnośnie do problemów środowiska medialnego oraz krytycznie odnosić się

do opinii innych.

Absolwent jest gotów:

K_K01 krytycznego podejścia do posiadanej wiedzy i odbieranych treści w procesie kształcenia i w debatach publicznych,

K_K02 do aktywnego uczestniczenia w życiu publicznym, kultywowania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów

poznawczych i praktycznych, w tym korzystania z opinii ekspertów w przypadku trudności samodzielnego rozwiązania,

K_K04 do uznania i odpowiedzialnego wypełniania zobowiązań społecznych poprzez udział w działalności na rzecz środowiska

społecznego,

K_K05 inicjowania i organizowania działań na rzecz interesu publicznego, w tym na rzecz edukacji medialnej .