Organizmy żywe w monitoringu środowiska

Brak.

Godziny kontaktowe:

Wykład - 15 godzin

Laboratria - 15 godzin

Godziny niekontaktowe:

przygotowanie do zajęć - 10 godzin

przygotowanie do zaliczenia - 10 godzin

Razem: 2 pkt. ECTS / 50 godzin

Na podstawie Uchwały Senatu UMCS Nr XXV – 8.10/21z dnia 26 maja 2021 r.

Opracowanie pisemne (esej) na ocenę wybranej tematyki naukowej przedstawionej na wykładach i ćwiczeniach.

K_W01, K_W02, K_W03, K_W05, K_W06, K_W07, K_W09, K_W10, K_U01, K_U02, K_U05, K_U08, K_K01m K_K02, KO_3

Biomonitoring środowiska (historia, definicje, pojęcia, cele i zadania); funkcje organizmów w Państwowym Monitoringu Środowiska; metody bioindykacyjne na różnych poziomach organizacji życia; teoretyczne i ekologiczne podstawy bioindykacji; klasyfikacja bioindykatorów; podstawowe procedury bioindykacyjne; biowskaźniki i biomarkery; typy bioindykacji; metody badań bioindykacyjnych; lichenoindykacja; bioindykacyjne właściwości grzybów i roślin; zastosowanie organizmów w ocenie stopnia zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby; zbiorowiska roślinne i grupy ekologiczne, jako indykatory jakości środowiska; monitoring pyłkowy; kompozycja pyłków, oospor, nasion i owoców w sedymentacji, jako wskaźnik przemian roślinności i zmian klimatycznych; monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych; monitoring lasów; monitoring terenów zanieczyszczonych; konwencjonalne i biologiczne techniki remediacji środowiska, dobór metody zależnie od rodzaju zanieczyszczeń i zamierzonego celu (fitostabilizacja, fitoekstrakcja, fito/biodegradacja, fitoewaporacja, fylloremediacja, rizofiltracja); rola grzybów i mikroorganizmów w fitoremediacji (pojęcie metaorganizmu, holobiontu); nowoczesne techniki hodowli roślin i inżynierii genetycznej w zwiększaniu efektywności fitoremediacji w oczyszczaniu gleb skażonych związkami organicznymi (ropopochodne, herbicydy, materiały wybuchowe), pierwiastkami śladowymi oraz powietrza z zanieczyszczeń organicznych i pyłowych; aspekty środowiskowe, prawne i społeczne stosowania fitoremediacji, w tym organizmów modyfikowanych genetycznie; zagrożenia wód o dobierane do ich analizy, metody bioindykacji i biomonitoringu; historia, rozwój metod i współczesność bioindykacji i biomonitoringu środowisk wodnych, ze szczególnym uwzględnieniem metod stosowanych w Polsce i Unii Europejskiej; DNA środowiskowe (eDNA) jako potencjalna przyszłość monitoringu faunistycznego; monitoring faunistyczny środowisk lądowych; zwierzęta w remediacji środowiska.

Bieniarz K., Epler P., Chyb J. 2008. Hydrozoologia. Podręcznik dla studentów rybactwa. Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Kraków.

Ciecierska H., Dynowska M. (red.). 2003. Biologiczne metody oceny stanu środowiska. Tom II. Ekosystemy wodne. Podręcznik metodyczny. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn.

Dynowska M. Ciecierska H., (red.). 2003. Biologiczne metody oceny stanu środowiska. Tom I. Ekosystemy lądowe. Podręcznik metodyczny. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Olsztyn.

Ellenberg H., Leuschner C. 2010. Vegetation Mitteleuropas mit den Alpen. 6. Auflage. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart.

Engelhardt W., Jüring P., Pfanhauer J., Rehfeldt K. 1998. Przewodnik. Flora i fauna wód śródlądowych. Multico, Warszawa.

Jóźwiak M. 2010. Biomonitoring środowisk lądowych i wodnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego, Kielce.

Kacprzak M., Fijałkowski K. 2020. Fitoremediacja. Potencjał roślin do oczyszczania środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Kłos A. 2009. Porosty w biomonitoringu środowiska. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.

Kolada A. (red.) 2020. Podręcznik do monitoringu elementów biologicznych i klasyfikacji stanu ekologicznego wód powierzchniowych. Aktualizacja metod. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.

Kownacki A. (2000). The use of benthic invertebrates in the moniroing of river quality – how do we interpret faunistic data? Acta Hydrobiologica, 42 (3/4): 187-206.

Rybak J.I. 2000. Bezkręgowe zwierzęta słodkowodne: przewodnik do rozpoznawania. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Traczewska T.M. 2011. Biologiczne metody oceny skażenia środowiska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.

Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, Kraków.

Zimny H. 2006. Ekologiczna ocena stanu środowiska: bioindykacja i biomonitoring. Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk, Warszawa.

Na podstawie Uchwały Senatu UMCS Nr XXV – 8.10/21z dnia 26 maja 2021 r.

Student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu metody, zasady i zastosowanie monitoringu środowiska praz znaczenie tego procesu w ocenie ryzyka ekologicznego i zdrowotnego. (K_W01, K_W05, K_W06)

Student zna i rozumie metody i strategie remediacji środowiska (gleby, wody, powietrza) z wykorzystaniem roślin i zwierząt. (K_W01, K_W05, K_W06)

Student zna i rozumie fachowe pojęcia i terminologię stosowaną w zakresie monitoringu środowiska. (K_W09)

Student zna i rozumie podstawowe techniki badań terenowych i laboratoryjnych i ma wiedzę dotyczącą bezpieczeństwa i higieny pracy (K_W11).

Student potrafi właściwie dobierać i stosować podstawowe narzędzia i techniki badawcze oraz przeprowadzać doświadczenia laboratoryjne i obserwacje, a także analizować i interpretować otrzymane wyniki. (K_U04, K_U05)

Student potrafi zaplanować i zorganizować swoją pracę indywidualną oraz w zespole w celu wykonywania określonych zadań o rozwiązywania złożonych problemów, a także zaprezentować uzyskane wyniki w formie pisemnej i ustnej. (K=U06, K_U09, K_U10)

Student potrafi korzystać ze wskazanych źródeł informacji oraz poszukiwać nowych źródeł do analizowanych problemów, a także poszerzania swej wiedzy. (K_U01, K_U02, K_U11)

Absolwent jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy i wykorzystania jej do rozwiązywania problemów w zakresie monitoringu i remediacji środowiska. (K_K01, K_K02)

Absolwent jest gotów do podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i przestrzegania zasad etyki w rozwiązywaniu problemów związanych z zanieczyszczeniem środowiska. (K_K05)