Klasyczna analiza jakościowa

Znajomość teorii dotyczących reakcji w roztworach (prawo równowagi chemicznej dla reakcji dysocjacji, kompleksowania i redox, iloczyn jonowy wody i pH, iloczyn rozpuszczalności itp.)

Godziny kontaktowe (z udziałem nauczyciela akademickiego)

75 laboratorium

Łączna liczba godzin z udziałem nauczyciela akademickiego: 75

Liczba punktów ECTS z udziałem nauczyciela akademickiego: 2,5

Godziny nie kontaktowe (praca własna studenta)

Przygotowanie się do zajęć 10

Studiowanie literatury 15

Przygotowanie się do kolokwiów 50

Łączna liczba godzin nie kontaktowych: 75

Liczba punktów ECTS za godziny nie kontaktowe: 2,5

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla modułu: 5

Na podstawie Uchwały Senatu UMCS Nr XXII-39.9/12 z dnia 25 kwietnia 2012 r., tj. od cykle kształcenia 2012/2013:

W1, laboratorium – kolokwia cząstkowe

W2, laboratorium – kolokwia cząstkowe

W3, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

U1, laboratorium – kolokwia cząstkowe

U2, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

U3, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

U4, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

U5, laboratorium – wykonanie ćwiczeń, zeszyt analiz

U6, laboratorium – zeszyt analiz

K1, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

K2, laboratorium – kolokwia cząstkowe

Od cyklu 2017/18: na podstawie Uchwały Senatu UMCS Nr XXIV-8.4/17 z dnia 28 czerwca 2017 r., tj. od cyklu kształcenia 2017/2018:

W1, laboratorium – kolokwia cząstkowe, wykonanie ćwiczeń

W2, laboratorium – kolokwia cząstkowe

W3, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

W4, laboratorium - wykonanie ćwiczeń

U1, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

U2, laboratorium – kolokwia cząstkowe, zeszyt analiz

K1, laboratorium – wykonanie ćwiczeń

K2, laboratorium – kolokwia cząstkowe

Laboratorium obejmuje następujące zagadnienia:

1. Analiza jakościowa nieorganiczna. Metody fizyczne, fizykochemicznei chemiczne w analizie. Wykrywanie substancji w roztworach. Reakcje analityczne. Czułość i selektywność reakcji. Metody makro-, półmikro-i mikroanalityczne. Wytrącanie, przemywanie i rozpuszczanie osadów. Podział kationów a anionów na grupy analityczne (wg Bunsena).Odczynniki grupowe. Kationy I grupy analitycznej: Ag+, Hg22+, Pb2+. Reakcje charakterystyczne tych kationów oraz ich rozdzielanie.

2. Reakcje utleniania i redukcji. Równanie Nernsta. Potencjał normalny układu redox. Stała równowagi reakcji redox. Związki amfoteryczne. Kationy II grupy analitycznej: Hg2+, Pb2+, Cu2+, Cd2+, Bi3+, As3+, As5+, Sb3+,Sb5+, Sn2+, Sn4+.Warunki wytrącania, rozdział i reakcje charakterystyczne kationów II grupy.

3. Związki kompleksowe. Stała trwałości (nietrwałości), liczba koordynacyjna.Znaczenie kompleksów w analizie jakościowej. Kationy III grupy analitycznej: Al3+, Cr3+, Fe2+, Fe3+, Co2+, Ni2+, Mn2+, Zn2+.Warunki wytrącania kationów III grupy z odczynnikiem grupowym. Reakcje charakterystyczne i rozdziały mieszaniny kationów III grupy. Substancje przeszkadzające w rozdzielaniu i wykrywaniu kationów III grupy.

4. Teoria elektrolitów mocnych, aktywność i współczynnik aktywności. Moc jonowa roztworów. Przeprowadzenie do roztworu i analiza jakościowa substancji nierozpuszczalnych w wodzie. Kationy IV i V grupy analitycznej:

. Wytrącanie, rozdzielanie i reakcje charakterystyczne kationów IV i V grupy. Reakcje mikrokrystaliczne.

5. Analiza anionów. Podział anionów na grupy analityczne wg Bunsena. Próby wstępne, badanie własności redox anionów. Rozdział i reakcje charakterystyczne wybranych anionów: Cl-, Br-, I-, CN-, CNS-, NO2-, S2-, BO2-, CH3COO-, CO32-, (COO)22-, SO32-, S2O32-, PO43-, NO3-, SO42-,SiO32-, ze szczególnym uwzględnieniem reakcji redox. Reakcje specyficzne anionów.

1. T. Lipiec, Z. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej,.Państwowy Zakład Wyd. Lekarskich, Warszawa, dowolne wydanie.

2. J. Minczewski, Z. Marczenko Chemia analityczna, tom 1, PWN, Warszawa,dowolne wydanie.

3. W. N. Aleksiejew, Analiza jakościowa,.PWN, Warszawa 1968.

4. W. Gorzelany, Półmikroanaliza jakościowa z zarysem teorii chemii analitycznej,.PWN, Warszawa 1974.

5. R. Kocjan, Chemia analityczna: podręcznik dla studentów, tom I,.Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2000, 2002.

6. S. Witekowa, Analiza chemiczna,.PWN, Warszawa, dowolne wydanie.

Na podstawie Uchwały Senatu UMCS Nr XXII-39.9/12 z dnia 25 kwietnia 2012 r., tj. od cyklu kształcenia 2012/2013:

WIEDZA

W1. Absolwent zna i rozumie podstawy teoretyczne i praktyczne wykrywania kationów i anionów poszczególnych grup analitycznych; K_W04

W2. Umie zastosować w praktyce podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy; K_W14

W3. Umie racjonalnie i bezpiecznie stosować chemikalia; K_W19.

UMIEJĘTNOŚCI

U1. Absolwent poprawnie charakteryzuje oraz opisuje procesy zachodzące w roztworach soli, kwasów i zasad; K_U07.

U2. Umie wykonywać podstawowe czynności w laboratorium chemicznym (ważenie, sporządzanie roztworów, pobieranie próbek itp.); K_U08.

U3. Umie samodzielnie przygotować próbki do analizy i wykonać analizę; K_U09.

U4. Umie ocenić dokładność i czułość wykonywanych oznaczeń jakościowych; K_U10.

U5. Umie zapisać i zbilansować przeprowadzone reakcje chemiczne; K_U13.

U6. Rozróżnia typy reakcji chemicznych i potrafi je wykonać w praktyce; K_U16.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K1. Umie w sposób bezpieczny i ostrożny pracować w większej grupie studentów; K_K02.

K2. Samodzielnie wyszukuje informacje w podanych pozycjach literatury, także w językach obcych; K_K05.

Od cyklu 2017/18: na podstawie Uchwały Senatu UMCS Nr XXIV-8.4/17 z dnia 28 czerwca 2017 r., tj. od cyklu kształcenia 2017/2018:

WIEDZA

W1. Absolwent zna i rozumie podstawy teoretyczne i praktyczne wykrywania kationów i anionów poszczególnych grup analitycznych; K_W05

W2. Poprawnie charakteryzuje oraz opisuje procesy zachodzące w roztworach soli, kwasów i zasad; K_W05.

W3. Umie wykonywać podstawowe czynności w laboratorium analizy jakościowej (ważenie, sporządzanie roztworów, pobieranie próbek itp.); K_W06.

W4. Umie zastosować w praktyce podstawowe zasady BHP oraz zna zasady racjonalnego stosowania odczynników; K_W10.

UMIEJĘTNOŚCI

U1. Absolwent potrafi samodzielnie przygotować próbki do analizy i wykonać analizę; K_U03.

U2. Umie wykorzystać zdobytą wiedzę do przewidywania przebiegu reakcji chemicznych w roztworach wodnych; K_U04.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K1.Absolwent jest gotów w sposób bezpieczny i ostrożny pracować w większej grupie studentów; K_K02.

K2. Samodzielnie wyszukuje informacje w literaturze chemicznej; K_K01.