Social Cognition

W ramach zajęć postaramy się odpowiedzieć na pytania: Co to znaczy, że człowiek jest istotą społeczną? Jak jednostki współtworzą i funkcjonują w rzeczywistości społecznej? Jakie procesy społeczne wpływają na nasze zachowania i oceny? W tym celu odwołamy się do szeregu koncepcji i idei z obszaru psychologii społecznej (wpływ grupy na podejmowanie decyzji i rozwiązywanie problemów, pojęcie stereotypu, pojęcie jaźni odzwierciedlonej, rola emocji w procesach poznawczych), neuronauk (geneza "społecznej natury" człowieka), socjologii (społeczne tworzenie rzeczywistości, socjalizacja pierwotna i wtórna), filozofii nauki (poznanie społeczne Ludwika Flecka) i nurtów związanych z tzw. ucieleśnionym poznaniem.

Kurs ma na celu zapoznanie studentów z badaniami nad poznaniem społecznym, które pomagają odpowiedzieć między innymi na pytania: Co to znaczy, że człowiek jest istotą społeczną? Jak jednostki współtworzą i funkcjonują w rzeczywistości społecznej? Jakie procesy społeczne wpływają na nasze zachowania i oceny?

Ponieważ badania kognitywistyczne nad poznaniem społecznym mają charakter interdyscyplinarny, przyjrzymy się ustaleniom poszczególnych dyscyplin, nurtów i koncepcji, zwłaszcza neuronauki, socjologii, psychologii społecznej, sztucznej inteligencji, robotyki, psychologii ekologicznej i badań nad tzw. poznaniem szerokim (jak „4E” czy poznanie rozproszone), a w uzupełneniu również badań nad poznaniem u zwierząt. Dzięki temu zapoznamy się także z poznawczą rolą organizacji społecznych, praktyk kulturowych czy materialnych artefaktów.

Podczas zajęć wykorzystamy nie tylko fragmenty publikacji naukowych, lecz również materiały multimedialne. Wszystkie lektury zostaną udostępnione w wersji elektronicznej; mile widziane będą również własne propozycje.

Spotkania składały się będą z wprowadzenia do tematu (prezentacje z wprowadzeń zostaną później udostępnione w katalogu na platformie Teams), wspólnego omówienia lektury lub innego materiału dydaktycznego, referatu studenta/ki oraz podsumowania.

Proponowana literatura*:

[*Lektury będą dobierane na bieżąco w trakcie kursu w konsultacji ze studentami. Prowadzący zapewnia elektroniczne wersje wszystkich wymaganych tekstów]

- Alač, M. & Hutchins, E. (2004). I See What You Are Saying: Action as Cognition in fMRI Brain Mapping Practice. Journal of Cognition and Culture, 4, 3, 629–661.

- Berger, P.L., Luckmann, T. (1991). The social construction of reality: A treatise in the sociology of knowledge. No. 10. Penguin UK. [excerpts]

- Fiske, S T., Taylor, S.E. (2020). Social Cognition: From brains to culture. SAGE Publications Ltd. [excerpts]

- Frith, C.D., Frith, U. Social cognition in humans. Curr Biol. 2007 Aug 21;17(16):R724-32.

- Gordon, R.M., Barker, J.A. 1994. Autism and the ‘theory of mind’ debate. Philosophical psychopathology (1994): 163-181.

- Henschel, A., Laban, G. & Cross, E.S. (2021). What Makes a Robot Social? A Review of Social Robots from Science Fiction to a Home or Hospital Near You. Curr Robot Rep.

- Newen, A. Leon De Bruin, L., Gallagher, S. (2018). The Oxford Handbook of 4E Cognition. Oxford University Press. [excerpts]

- Paulesu, E. et al. (2000). A cultural effect on brain function. Nature neuroscience 3.1: 91.

- Rączaszek-Leonardi, J., Nomikou, J. i Rohlfing, K. J. (2013). Young children’s dialogical actions: The beginnings of purposeful intersubjectivity. IEEE Transactions on Autonomous Mental Development, 5(3), 210-221.

- Smith, E.R., Mackie, D.M., Claypool, H.M. (2015). Social Psychology. Psychology Press. [excerpts]

Wiedza:

W1: Student/ka zna przedmiot badań z zakresu poznania społecznego w kontekście udziału poszczególnych dyscyplin z nimi związanych (K_W01, K_W09, K_W10).

W2: Student/ka zna i definiuje ogólną i specjalistyczną terminologię anglojęzyczną z zakresu badań nad poznaniem społecznym (K_W02).

W3: Student/ka zna metody i narzędzia badań nad poznaniem społecznym (K_W03).

W4: Student/ka ma podstawową i uporządkowaną wiedzę o koncepcjach i nurtach w kognitywistyce w odniesieniu do zjawisk poznania społecznego (K_W05, K_W06, K_W08, K_W09).

W5: Student/ka zna i rozumie rolę języka i ogólnie komunikacji w odniesieniu do badań nad poznaniem społecznym (K_W07).

Umiejętności:

U1: Student/ka potrafi samodzielnie wyszukiwać, selekcjonować, analizować, oceniać oraz integrować informacje z różnych źródeł (K_U01, K_U10).

U2: Student/ka potrafi sformułować problem i hipotezę naukową oraz dobrać odpowiednie metody i narzędzia badawcze w zakresie kognitywistycznych badań nad poznaniem społecznym (K_U02, K_U10).

U3: Student/ka potrafi analizować wybranych komunikatów i tekstów z różnych perspektyw metodologicznych, umiejętnie formułując wnioski (K_U03, K_U06).

U4: Student/ka potrafi dobrać i zaprezentować argumenty w odniesieniu do wybranego stanowiska z zakresu badań nad poznaniem społecznym, łącząc podstawową znajomość współczesnych dyskusji i ustaleń z wynikami własnych dociekań (K_U06, K_U01, K_U10).

U5: Student/ka potrafi prowadzić dyskusję w zakresie kognitywistyki na temat poznania społecznego (K_U08, K_U10).

Kompetencje społeczne:

K1: Student/ka rozwija w sobie zdolność krytycznej oceny posiadanej i dostępnej wiedzy oraz wiarygodności jej źródeł, jak również zdolność kreatywnego jej wykorzystania w praktyce naukowej czy zawodowej (K_K01, K_K04).

K2: Student/ka jest przygotowany do upowszechniania osiągnięć badań kognitywistycznych (K_K03, K_K05).