Metodologia nauk
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | F-K.4 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Metodologia nauk |
Jednostka: | Zakład Logiki i Kognitywistyki |
Grupy: |
Przedmioty kierunkowe kognitywistyka IV sem. |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | Znajomość podstaw rachunku zdań oraz rachunku predykatów I rzędu. |
Sposób weryfikacji efektów kształcenia: | Egzamin pisemny. |
Pełny opis: |
Poruszane będą następujące tematy: I) Indukcjonizm i pierwsze teorie metody naukowej Dedukcja a indukcja Typy indukcji Wady (ukryte założenia) metody indukcyjnej Metoda indukcji wg Bacona Kanony Milla (także w porównaniu z metoda Bacona) Sposoby uzasadnienia indukcji II) Wyjaśnienie i uzasadnienie w nauce Rodzaje wyjaśnień i danych Rola uzasadnienia w nauce Prawdopodobieństwo analityczne i statystyczne III) Przewrót kopernikański jako ilustracja zmiany naukowej IV) Główne nurty we współczesnej filozofii nauki (1): logiczny pozytywizm Najważniejsze postacie LP i zarys działalności Zwrot w filozofii i powstanie filozofii naukowej Charakter zasady weryfikacji Funkcje zasady weryfikacji Składniki znaczenia wypowiedzi Interpretacja możliwości weryfikacji Trójstopniowy proces nadawania znaczenia Zastosowanie zasady weryfikacji Krytyka metafizyki i nowa rola filozofii V) Główne nurty we współczesnej filozofii nauki (2): falsyfikacjonizm Popperowska krytyka Koła Wiedeńskiego Popperowska krytyka konwencjonalizmu Logika odkrycia naukowego Metodologia naukowych programów badawczych Demarkacjonizm i metakryterium Laudana VI) Główne nurty we współczesnej filozofii nauki (3): metodologia uhistoryczniona Rozwój i model nauki wg T.S. Kuhna Kuhnowska krytyka Poppera Typy niewspółmierności Teoria kolektywów i stylów myślowych L. Flecka Krytyka ujęcia przyjętego: Feyerabend, Hanson i Polanyi Anarchizm metodologiczny Feyerabenda VII) Spór realizm — instrumentalizm Rodzaje realizmu i instrumentalizmu Konwencjonalizm VIII) Socjologia wiedzy wg szkoły edynburskiej IX) Filozofia nauki a wybrane stanowiska irracjonalistyczne „Naukowy” rasizm Kreacjonizm Relatywizm |
Literatura: |
Adam Grobler, Metodologia nauki, Kraków 2006. Alan Chalmers, Czym jest to, co zwiemy nauką?, Wrocław 1993. John Losee, Wprowadzenie do filozofii nauki, Warszawa 2001. |
Efekty uczenia się: |
01 student zna podstawową terminologię z zakresu metodologii i filozofii nauki; 02 zna główne stanowiska metodologiczne oraz ich kontekst historyczny. 03 student potrafi krytycznie omówić podstawowe prądy w filozofii nauki; 04 potrafi wskazać związki między dziejami nauki a filozofią nauki; 05 potrafi wykorzystać poznane narzędzia metodologiczne w innych dziedzinach filozofii oraz w dyskursach pozafilozoficznych. 06 krytyczna postawa odnośnie do wszelkich teorii czy sprawozdań; 07 zrozumienie wagi nauki w życiu prywatnym i społecznym; 08 poszanowanie metodologicznego aparatu pojęciowego. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.