Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodologia nauk

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: F-K.4
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Metodologia nauk
Jednostka: Zakład Logiki i Kognitywistyki
Grupy: Przedmioty kierunkowe kognitywistyka IV sem.
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Znajomość podstaw rachunku zdań oraz rachunku predykatów I rzędu.

Sposób weryfikacji efektów kształcenia:

Egzamin pisemny.

Pełny opis:

Poruszane będą następujące tematy:

I) Indukcjonizm i pierwsze teorie metody naukowej

Dedukcja a indukcja

Typy indukcji

Wady (ukryte założenia) metody indukcyjnej

Metoda indukcji wg Bacona

Kanony Milla (także w porównaniu z metoda Bacona)

Sposoby uzasadnienia indukcji

II) Wyjaśnienie i uzasadnienie w nauce

Rodzaje wyjaśnień i danych

Rola uzasadnienia w nauce

Prawdopodobieństwo analityczne i statystyczne

III) Przewrót kopernikański jako ilustracja zmiany naukowej

IV) Główne nurty we współczesnej filozofii nauki (1): logiczny pozytywizm

Najważniejsze postacie LP i zarys działalności

Zwrot w filozofii i powstanie filozofii naukowej

Charakter zasady weryfikacji

Funkcje zasady weryfikacji

Składniki znaczenia wypowiedzi

Interpretacja możliwości weryfikacji

Trójstopniowy proces nadawania znaczenia

Zastosowanie zasady weryfikacji

Krytyka metafizyki i nowa rola filozofii

V) Główne nurty we współczesnej filozofii nauki (2): falsyfikacjonizm

Popperowska krytyka Koła Wiedeńskiego

Popperowska krytyka konwencjonalizmu

Logika odkrycia naukowego

Metodologia naukowych programów badawczych

Demarkacjonizm i metakryterium Laudana

VI) Główne nurty we współczesnej filozofii nauki (3): metodologia uhistoryczniona

Rozwój i model nauki wg T.S. Kuhna

Kuhnowska krytyka Poppera

Typy niewspółmierności

Teoria kolektywów i stylów myślowych L. Flecka

Krytyka ujęcia przyjętego: Feyerabend, Hanson i Polanyi

Anarchizm metodologiczny Feyerabenda

VII) Spór realizm — instrumentalizm

Rodzaje realizmu i instrumentalizmu

Konwencjonalizm

VIII) Socjologia wiedzy wg szkoły edynburskiej

IX) Filozofia nauki a wybrane stanowiska irracjonalistyczne

„Naukowy” rasizm

Kreacjonizm

Relatywizm

Literatura:

Adam Grobler, Metodologia nauki, Kraków 2006.

Alan Chalmers, Czym jest to, co zwiemy nauką?, Wrocław 1993.

John Losee, Wprowadzenie do filozofii nauki, Warszawa 2001.

Efekty uczenia się:

01 student zna podstawową terminologię z zakresu metodologii i filozofii nauki;

02 zna główne stanowiska metodologiczne oraz ich kontekst historyczny.

03 student potrafi krytycznie omówić podstawowe prądy w filozofii nauki;

04 potrafi wskazać związki między dziejami nauki a filozofią nauki;

05 potrafi wykorzystać poznane narzędzia metodologiczne w innych dziedzinach filozofii oraz w dyskursach pozafilozoficznych.

06 krytyczna postawa odnośnie do wszelkich teorii czy sprawozdań;

07 zrozumienie wagi nauki w życiu prywatnym i społecznym;

08 poszanowanie metodologicznego aparatu pojęciowego.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-96c5a8fb3 (2024-10-22)