Historia literatury polskiej do roku 1918

Nie dotyczy.

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela akademickiego:

- wykład: 15 h

- konwersatorium: 30 h

- konsultacje indywidualne: 2 h

Godziny niekontaktowe (praca własna studenta)

- przygotowanie do zajęć: 28 h

- przygotowanie do zaliczeń/egzaminu: 40 h

- studiowanie literatury przedmiotu: 65 h

Łączna liczba godzin przedmiotu - 180 h

Wykład: egzamin ustny – W 1, W 2, W 3, W 4, U 1, U 2, U 3, K 1, K 5.

Konwersatorium: praca zaliczeniowa oraz aktywność na zajęciach - W 1, W 2, W 3, W 4, U 1, U 2, U 3, K 1, K 2, K 3, K 4, K 5.

Wykład:

Problematyka wykładu dotyczy literatury polskiej epok pozytywizmu i Młodej Polski w kontekście związków tej literatury z innymi dziedzinami kultury i sztuki. Przedstawia także konteksty europejskie literatury polskiej oraz jej powinowactwa w tym zakresie z wiodącymi literaturami europejskimi analogicznych epok. Prezentuje także prądy ideowe i artystyczne kształtujące ówczesną literaturę i sztukę w kontekście estetycznym, intelektualnym, a także filozoficznym.

Konwersatoria:

Konwersatoria poświęcone są analizie i interpretacji wybranych utworów z okresu pozytywizmu i Młodej Polski; dopełniają wiedzę prezentowaną na wykładzie o zagadnienia funkcjonowania głównych gatunków i poetyk (powieść tendencyjna, realistyczna, naturalistyczna, modernistyczna, dramat młodopolski, dekadentyzm, symbolizm, impresjonizm, ekspresjonizm w poezji) w konkretnych ujęciach pisarskich oraz umożliwiają uzyskanie umiejętności analityczno-interpretacyjnych w mowie i piśmie (praca zaliczeniowa), związanych ze specyfiką estetyczną i światopoglądową obu epok.

POZYTYWIZM I MŁODA POLSKA – LISTA LEKTUR

Pozytywizm

I. Teksty literackie: E. Orzeszkowa: Marta, Kraków 2004; E. Orzeszkowa, Cham, wstęp i posłowie G. Borkowska, Kraków 1998; E. Orzeszkowa, Nad Niemnem, opr. J. Bachórz, Wrocław 1996, BN I 292; B. Prus, Omyłka (wyd. dowolne). B. Prus, Opowiadania i nowele, opr. T. Żabski, Wrocław 1996, BN I 291 (Kamizelka, Pleśń świata, Sen, Z legend dawnego Egiptu); B. Prus, Lalka, opr. J. Bachórz, Wrocław 1991, BN I 262; B. Prus, Emancypantki (wyd. dowolne); B. Prus, Faraon (wyd. dowolne); H. Sienkiewicz, Wybór nowel i opowiadań, opr. T. Bujnicki, Wrocław 1986, BN I 231 (Szkice węglem, Jamioł, Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela, Latarnik, Sachem, Dwie łąki); H. Sienkiewicz, Ogniem i mieczem lub Potop (wyd. dowolne); H. Sienkiewicz, Bez dogmatu, opr. T. Bujnicki, Wrocław 2002, BN I 301; A. Sygietyński, Na skałach Calvados (wyd. dowolne); M. Konopnicka, Poezje, opr. A. Brodzka, Warszawa 1969; M. Konopnicka, Nowele, opr. T. Budrewicz, Warszawa 1988 (Mendel Gdański, Panna Florentyna, Miłosierdzie gminy); A. Asnyk, Poezje zebrane, wstęp Z. Mocarska-Tycowa, Toruń 1995.

Lektury uzupełniające: E. Orzeszkowa, Dziurdziowie, wyd. dowolne; E. Orzeszkowa, Gloria victis, Hekuba (wyd. dowolne); B. Prus, Placówka, opr. T. Żabski, Wrocław 1987, BN I 251; H. Sienkiewicz, Quo vadis?, opr. T. Żabski, Wrocław 2002, BN I 298; M. Konopnicka, Obrazki więzienne (dwa do wyboru); H. Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki, opr. Z. Najder, Warszawa 1956; A. Dygasiński, Zając (wyd. dowolne); M. Bałucki, Grube ryby (wyd. dowolne).

II. Publicystyka i krytyka literacka: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, opr. J. Kulczycka-Saloni, Wrocław 1985, BN I 249 (Świętochowski, My i wy; Chmielowski, Utylitaryzm w literaturze; Orzeszkowa, Kilka uwag nad powieścią, O powieściach T. T. Jeża; Prus, „Ogniem i mieczem”, powieść z lat dawnych H. Sienkiewicza; Sienkiewicz, O naturalizmie w powieści, O powieści historycznej; B. Prus, Kroniki (15, 34, 86, 440, 510 – dwie do wyboru), opr. J. Bachórz, Wrocław 1994, BN I 285;

III. Opracowania obowiązkowe: H. Markiewicz, Pozytywizm, Warszawa 1998; G. Borkowska, Pozytywiści i inni, Warszawa 1996; Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław 1991 (hasła: Emancypacja kobiet, Impresjonizm, Naturalizm, Parabola, Powieść, Pozytywizm, Praca organiczna i praca u podstaw, Przedmiotowość, Realizm, Tendencyjność, Utylitaryzm); M. Żmigrodzka, Orzeszkowa. Młodość pozytywizmu, Warszawa 1965 (tu: Strategia powieści tendencyjnej); Z. Szweykowski, Twórczość Bolesława Prusa, Warszawa 1972;

Opracowania zalecone: Sienkiewicz i epoki, red. E. Ihnatowicz, Warszawa 1999; B. Bobrowska, Małe narracje Prusa, Gdańsk 2004; Małe prozy Orzeszkowej i Konopnickiej, red. I. Wiśniewska, B. Obsulewicz, Lublin 2010.

Młoda Polska

I. Teksty literackie: Antologia liryki Młodej Polski, opr. I. Sikora, Wrocław 1990 (L. Staff, M. Komornicka, K. Zawistowska, S. Korab-Brzozowski i W. Korab-Brzozowski); K. Przerwa Tetmajer, Poezje wybrane, opr. J. Krzyżanowski, Wrocław 1968, BN I 123; J. Kasprowicz, Wybór poezji, opr. J. J. Lipski, Wrocław 1990, BN I 120; B. Leśmian, Poezje wybrane, opr. J. Trznadel, Wrocław 1983, BN I 217; T. Miciński, W mroku gwiazd, opr. W. Gutowski, Kraków 1999; S. Żeromski, Wybór opowiadań, opr. A. Hutnikiewicz, Wrocław 1971, BN I 203 (Rozdziobią nas kruki, wrony…, Siłaczka, Echa leśne); S. Żeromski, Ludzie bezdomni, opr. I. Maciejewska, Wrocław 1987, BN I 254; S. Żeromski, Popioły, opr. J. Paszek, I. Maciejewska, A. Achmatowicz, Wrocław 1996, BN I 289; W. S. Reymont, Chłopi, opr. F. Ziejka, Wrocław 1991, BN I 279; W. Berent, Próchno, opr. J. Paszek, Wrocław 1979, BN I 234; S. Przybyszewski, Śnieg, Kraków 2002; S. Wyspiański, Warszawianka opr. A. Ziołowicz, Kraków 1999 lub Noc listopadowa, opr. J. Nowakowski, Wrocław 1967, BN I 193; S. Wyspiański, Wesele, opr. J. Nowakowski, Wrocław 1981, BN I 218; S. Wyspiański, Wyzwolenie, opr. A. Łempicka, Wrocław 1970, BN I 200; G. Zapolska, Moralność pani Dulskiej lub Żabusia, opr. T. Weiss, Wrocław 1974, BN I 219.

Lektury uzupełniające: S. Żeromski, Wierna rzeka, opr. J. Adamczyk, Wrocław 1978, BN I 232; S. Żeromski, Róża (wyd. dowolne); W. S. Reymont, Ziemia obiecana, opr. M. Popiel, Wrocław 1996, BN I 286; K. Irzykowski, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Wrocław 1981, BN I 240; S. Wyspiański, Akropolis, opr. E. Miodońska-Brookes, Wrocław 1985, BN I 250; W. Perzyński, Wybór komedii, opr. L. Eustachiewicz, Wrocław 1980, BN I 237 (tu: Aszantka); Kisielewski, Dramaty, oprac. R. Taborski, Wrocław 1969, BN I 196 (tu: W sieci).

II. Publicystyka i krytyka literacka: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, opr. M. Podraza-Kwiatkowska, Wrocław 2000, BN I 212 (A. Górski, Młoda Polska; S. Przybyszewski, Confiteor; S. Brzozowski, Legenda Młodej Polski; Z. Przesmycki, O symbolu i symbolizmie, Harmonie i dysonanse; M. Komornicka, Przejściowi).

III. Opracowania obowiązkowe: Słownik literatury polskiej XX wieku, opr. A. Brodzka i in., Wrocław 1992 (hasła: Dekadentyzm, Ekspresjonizm, Franciszkanizm, Impresjonizm, Młoda Polska, Naturalizm, Parnasizm, Powieść, Topika chrześcijańska); M. Podraza-Kwiatkowska, Literatura Młodej Polski, Warszawa 1992; K. Bartoszyński, „Popioły” i kryzys powieści historycznej, [w:] Teoria i interpretacja, Warszawa 1985; J. J. Lipski, Twórczość Jana Kasprowicza w latach 1891-1906, Warszawa 1975; M. Podraza-Kwiatkowska, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski. Teoria i praktyka, Kraków 1994;

Opracowania zalecone: M. Głowiński, Powieść młodopolska, [w:] Prace wybrane, t. 1, Kraków 1997; T. Walas, Ku otchłani. Dekadentyzm w literaturze polskiej 1890-1905, Kraków 1986; W. Gutowski, Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1992.

Wiedza:

W1: student ma podstawową wiedzę o piśmiennictwie epoki pozytywizmu i Młodej Polski, o charakterystycznych dla tych epok ujęciach gatunkowych, kluczowych cechach estetyki i idei, a także o głównych tendencjach rozwojowych, rozpatrywanych w kontekście tradycji kulturowej oraz w kontekście historycznych przemian literatur europejskich [K_W01, K_W02 , K_W04, K_W05, KW-06];

W2: zna w podstawowym zakresie terminologię teoretycznoliteracką oraz historycznoliteracką i krytycznoliteracką dotyczącą epoki pozytywizmu i Młodej Polski oraz cechy poetyki najważniejszych gatunków funkcjonujących w latach 1864-1918 [K_W05, K_W07, K_W08, K_W10, K_W11];

W3 - ma podstawową wiedzę o najważniejszych współczesnych osiągnięciach w zakresie badań literaturoznawczych nad pozytywizmem i Młodą Polską [K_W06, K_W08, K_W09, K_W10];

W 4 – ma podstawową wiedzę o źródłach informacji i sposobach ich wykorzystania w pracy zaliczeniowej i podczas przygotowania do egzaminu ustnego z epoki pozytywizmu i Młodej Polski [K_W20].

Umiejętności:

U1- potrafi wyszukiwać niezbędne informacje z baz danych tradycyjnych i internetowych; dobierając właściwe metody i narzędzia, pracując indywidualnie i w grupie, posiada umiejętność ustnego i pisemnego opracowania własnych ustaleń badawczych oraz prezentacji ich wyników w formie pracy zaliczeniowej oraz podczas egzaminu ustnego z literatury pozytywizmu i Młodej Polski [K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U05];

U2- student potrafi dokonać analizy i interpretacji dzieł pozytywistycznych i młodopolskich; posiada umiejętność lektury tekstu naukowego z zakresu studiowanej problematyki, a także umiejętność formułowania wniosków i merytorycznego ich argumentowania [K_U6, K_U07, K_U09];

U3 - student potrafi sporządzać w pracach pisemnych noty bibliograficzne zgodnie z wymaganiami warsztatu polonistycznego, cytować źródła, właściwie sporządzać przypisy [K_U17].

Kompetencje społeczne:

K 1 - ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego oraz podnoszenia kompetencji kulturowych [K_K01];

K 2 - potrafi odpowiednio określić cele oraz sposoby ich realizowania w ramach podejmowanych zadań badawczych (praca zaliczeniowa) [K_K03];

K 3 - dostrzega i formułuje problemy etyczne związane z pracą badawczą i publikacyjną, rozstrzyga je zgodnie z zasadami etyki naukowej i zawodowej; ma świadomość społecznej i etycznej odpowiedzialności za słowo; dokonuje oceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności zawodowe zgodnie ze studiowaną specjalnością [K_K04, K_K05];

K 4 - potrafi docenić rozmiar i rangę literatury polskiej okresu pozytywizmu i Młodej Polski, jej miejsca w kulturze polskiej i europejskiej [K_K06, K_K07];

K 5 - świadomie kształtuje i pielęgnuje własne zainteresowania kulturalne [K_K09].