Wykład fakultatywny I

Brak

Godziny kontaktowe w trakcie zajęć: 30

Godziny kontaktowe w trakcie dyżurów: 30

Praca własna studenta: 30 h

Aktywne uczestnictwo w dyskusji prowokowanej przez prowadzącego.

Wykład fakultatywny dotyczy wybranych zagadnień z eneolitu i epoki brązu w Europie na tle Bliskiego Wschodu. Główne bloki tematyczne dotyczące eneolitu koncentrują się wokół: przełomu cywilizacyjnego na obszarze wschodnich Bałkanów, przebiegu i efektów transformacji bałkańskich wzorców kulturowych na obszar wschodniej części Kotliny Karpackiej i na północnym przedpolu Karpat, modeli ich adaptacji do miejscowych warunków kulturowych i środowiskowych.

W zakresie epoki brązu i początków epoki żelaza tematyka wykładów dotyczy dwóch dziedzin: cywilizacji i protocywilizacji na terenie Europy i Bliskiego Wschodu (rozważane są warunki, które umożliwiły ich ukształtowanie, kluczowe dziedziny gospodarki, zagadnienia związane z obrzędowością, sztuką i inne) oraz życia codziennego społeczności europejskich (np. dieta i ogólna kondycje zdrowotna, różnorodność ubiorów i obrzędów, rola używek w wierzeniach i życiu społecznymi, itp.).

Eneolit:

Bognár-Kutzián I.: The Copper Age Cemetery of Tiszapolgár-Basatanya. Budapest. Archaeologia Hungarica. S.N. 42/1963.

Boyadziev Y.: Changes of the Burial Rites within the Transition from Hamangia

to Varna Culture, (in) V. Slavchev (ed.), Studia in Memoriam Ivani Ivanov. The

Varna Eneolithic Necropolis and Problems of Prehistory in Southeast Europe

(= Acta Musei Varnaensis 6). Varna 2008, 85–94.

Hayden B.: "Pathways to power”: Principles for creating socioeconomic inequalities. In: Foundation of Social Inequality, red. T. D. Price and G. Feinman. Plenum: New York 1995. Pp. 15-85.

Kadrow S.: Gender-diferentlated burial Wites in Europe of the 5th and 4th millennia BC: attempt at traditional archaeological interpretation / Zróżnicowany pod względem płci obrządek pogrzebowy w V i IV tys. p.n.e. w Europie – próby interpretacji archeologicznej. Analecta Archaeologica Ressoviensia 3, 2009, s. 49-95.

Kadrow S. : The Early Copper Age: socio-cultural process in modern sociological interpretation / Początki epoki miedzi – interpretacja procesu społeczno-kulturowego w świetle nowszych koncepcji socjologicznych. Analecta Archaeologica Ressoviensia 4, 2009 (2011), s. 265-302.

Kadrow S.: The Idea of the Eneolithic. In: K. Kristiansen, L. Smejda, J. Turek (eds), Paradigm Found. Archaeological Theory Present. Past and Future. Essays in Honour of Evzen Neustupny. Oxford-Philadelphia 2015, 248-262.

Lichter C.: Untersuchungen zu den Bestattungssitten des südosteuropäischen Neolithicums und Chalkolithicums. Mainz. Internationale Interakademische Kommission für die Erforschung der Vorgeschichte des Balkans. Monographien 5. Mainz 2001.

Sztompke P.: Socjologia zmian społecznych. Wyd. Znak, Kraków 2005.

Todorova H. red.: Durankulak, Band II. Die prähistorischen Gräberfelder von Durankulak. Berlin–Sofia 2002.

Zakościelna A.: Studium obrządku pogrzebowego kultury lubelsko-wołyńskiej. Lublin 2010.

Epoka brązu i początki epoki żelaza:

1. Bąbel J. 2006. Środki psychoaktywne w kulturach megalitycznych Europy Środkowej. Zarys problematyki. W: Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, red. J. Libera, K. Tunia. Lublin-Kraków, s. 171-193.

2. Chochorowski J. 1999. Cywilizacyjna szansa barbarzyńskiej Europy – kultura halsztacka i jej oddziaływania. W: Prehistoria, red. nauk. J. K. Kozłowski. Kraków, s. 258-383. Encyklopedia historyczna świata. T. I.

3. Clemens C., Eibner A. (red.) 1981. Die Hallstatt-Kultur. Bericht über das Symposium In Steyr 1980 aus Anlass der Internationalen Ausstellung drs Landes Oberösterreich. Linz.

4. Demontis A.2005. Il Popolo di Bronzo. Cagliari.

5. Gediga B. 2006. O muzykowaniu w epoce brązu i we wczesnej epoce żelaza w Europie. Kopiowanie rzeczywistości w sztuce. W: Estetyka w archeologii, red. M. Kwapiński. Gdańsk, s. 82-105.

6. Eliade M. 1988. Historia wierzeń i idei religijnych. T. I: Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich. Warszawa.

7. Gładykowska-Rzeczycka J. 1989. Schorzenia ludności prahistorycznej na ziemiach polskich. Gdańsk.

8. Kamiński W. 1971. Instrumenty muzyczne na ziemiach polskich. Zarys problematyki rozwojowej. Warszawa.

9. Kristiansen K., Larsson T. B. 2005. The rise of Bronze Age society: travels, transmissions and transformations. Cambridge.

10. Lilliu G. 2005. I nuraghi. Torri preistoriche di Sardegna. Cagliari.

11. Mierzwiński A. 2012. Biesiady w rytuale pogrzebowym nadodrzańskiej strefy pól popielnicowych. Wrocław.

12. Ossowski W. 2010. Przemiany w szkutnictwie rzecznym w Polsce. Studium archeologiczne, t. 1, Gdańsk. Prace Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Seria B.

13. Pare C.F.E. 1992. Wagons and Wagon-Graves of the Early Iron Age in Central Europe. Oxford.

14. Piskozub A. 1998. Transport w dziejach cywilizacji. Toruń.

15. Podborský V. 2006. Náboženství pravĕkých Evropanǔ. Brno.

16. Pydyn A. 2011. Argonauci epoki kamienia. Wczesna aktywność morska od pierwszych migracji z Afryki do końca neolitu, wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Toruń.

17. Renfrew C. 1985. The Archaeology of Cult. The Sanctuary at Phylakopi. London.

18. Rudgley R. 2002. Alchemia kultury. Od opium do kawy. Warszawa.

19. Szyjewski A. 2001. Etnologia religii. Kraków.

20. Toussaint-Samat M. 2002. Historia naturalna i moralna jedzenia. Warszawa.

21. Wierciński A. 1994. Magia i religia. Szkice z antropologii religii. Kraków.

K_W02 zna rozszerzoną terminologię stosowaną w naukach humanistycznych, a w szczególności w archeologii

K_W06 ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dyscyplinami humanistycznymi, przyrodniczymi i ścisłymi

K_W07 ma szczegółową wiedzę o współczesnych dokonaniach, ośrodkach i szkołach badawczych obejmującą wybrane obszary archeologii i nauk pokrewnych

K_W08 zna i rozumie rozwinięte metody analizy, interpretacji, wartościowania i problematyzowania różnych wytworów kultury właściwych dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych w obrębie archeologii

K_U06 posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych

K_U08 potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych rodzajów tekstów i źródeł archeologicznych stosując oryginalne podejścia, uwzględniające nowe osiągnięcia studiowanej dyscypliny i humanistyki, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym