Oddziaływanie promieniowania jądrowego z materią
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | MFI-F1-OPJzM-LS |
Kod Erasmus / ISCED: |
13.5
|
Nazwa przedmiotu: | Oddziaływanie promieniowania jądrowego z materią |
Jednostka: | Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | Podstawowe informacje z fizyki jądrowej w zakresie szkoły średniej |
Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS: | Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS dla cyklu kształcenia rozpoczętego w 2015/2016, 2016/2017 Godziny kontaktowe (z udziałem nauczyciela akademickiego) Wykład: 15 godzin Konsultacje: 5 godzin Łączna liczba godzin z udziałem nauczyciela akademickiego: 20 Liczba punktów ECTS z udziałem nauczyciela akademickiego: 1 Godziny nie kontaktowe (praca własna studenta) Studiowanie literatury: 10 Przygotowanie się do zaliczenia: 5 Łączna liczba godzin nie kontaktowych: 15 Liczba punktów ECTS za godziny nie kontaktowe: 1 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla modułu: 2 Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS dla cyklu kształcenia rozpoczętego w 2017/2018, 2018/2019 Godziny kontaktowe (z udziałem nauczyciela akademickiego) Wykład: 15 godzin Konsultacje: 5 godzin Łączna liczba godzin z udziałem nauczyciela akademickiego: 20 Liczba punktów ECTS z udziałem nauczyciela akademickiego: 1 Godziny nie kontaktowe (praca własna studenta) Studiowanie literatury: 10 Przygotowanie się do zaliczenia: 5 Łączna liczba godzin nie kontaktowych: 15 Liczba punktów ECTS za godziny nie kontaktowe: 1 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla modułu: 2 |
Sposób weryfikacji efektów kształcenia: | Sposób weryfikacji efektów kształcenia na studiach pierwszego stopnia zatwierdzonych na podstawie Uchwały Nr XXII –39.8/12 Senatu Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej w Lublinie z dnia 25 kwietnia 2012 r. dla cyklu kształcenia rozpoczętego w 2015/2016, 2016/2017 W1-W3 – egzamin ustny U1-U2 – egzamin ustny K1 – przygotowanie prezentacji na zadany temat Sposób weryfikacji efektów kształcenia na studiach pierwszego stopnia zatwierdzonych na podstawie Uchwały Nr XXIV – 7.7/17 Senatu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie z dnia 31 maja 2017 r. dla cyklu kształcenia rozpoczętego w 2017/2018, 2018/2019 W1-W3 – egzamin ustny U1-U2 – egzamin ustny K1 – egzamin ustny |
Pełny opis: |
Wykład dotyczy oddziaływania promieniowania jonizującego czyli promieniowania alfa, beta, gamma, X oraz neutronowego z materią. Przedstawione zostaną procesy fizyczne towarzyszące temu oddziaływaniu, prawdopodobieństwa zajścia określonego efektu oddziaływania ze względu na rodzaj promieniowania jak również ośrodka w którym to oddziaływanie występuje. Zostanie zwrócona uwaga na praktyczne efekty oddziaływania promieniowania z materią. Zostaną podane przykładowe zastosowania takich procesów. Zajęcia realizowane są w postaci wykładu z użyciem nowoczesnych technik multimedialnych. Materiały wykładów w postaci prezentacji multimedialnych zamieszczone są w odpowiednich kursach Wirtualnego Kampusu Instytutu Fizyki UMCS. W ramach Wirtualnego Kampusu studenci mają możliwość wymiany informacji oraz dostęp do dodatkowych materiałów dydaktycznych na stworzonych dla nich forach dyskusyjnych. Zaliczenie przedmiotu jest w postaci egzaminu ustnego. Wykład obejmuje następujące tematy: 1. Podstawowe pojęcia fizyczne, rys historyczny 2. Mechanizmy powstawania promieniowania jonizującego 3. Prawo i współczynniki osłabienia i absorpcji wiązki promieniowania, średnia droga swobodna, całkowity i różniczkowy przekrój czynny, 4. Przechodzenie ciężkich cząstek naładowanych przez materię: straty jonizacyjne, formuła Bethe-Blocha, relacja zasięg-energia, krzywa Bragga, 5. Oddziaływania elektronów: straty energii na jonizację i promieniowanie, energia krytyczna i jednostka radiacyjna, procesy wielokrotnych rozproszeń kulombowskich, 6. Oddziaływania fotonów: zjawisko fotoelektryczne, efekt Comptona, tworzenie par (e+,e-), przekroje czynne na te zjawiska w funkcji energii promieniowania i własności absorbenta, kaskady elektronowo-fotonowe, oddziaływanie rezonansowe (efekt mössbauera) 7. Oddziaływanie neutronów w różnych obszarach ich energii, spowalnianie neutronów |
Literatura: |
1. A.Strzałkowski, Wstęp do Fizyki Jądrowej, PWN, (1979) 2. E. Skrzypczak, Z Szefliński, Wstęp do fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych, PWN, Warszawa (1995) 3. A.Hrynkiewicz (red), Człowiek i promieniowanie jonizujące, PWN, Warszawa (2001) 4. P.Urbański (red), Promieniowanie jako źródło informacji o własnościach materii, raport PTN-5/2001 5. Z.Celiński, Energetyka Jądrowa, PWN, Warszawa (1991), Energetyka Jądrowa a Społeczeństwo, PWN, Warszawa (1992) 6. Postępy Techniki Jądrowej, (kwartalnik, PTN) 7. Bezpieczeństwo Jądrowe i Ochrona Radiologiczna, (dwumiesięcznik, CLOR) |
Efekty uczenia się: |
Na podstawie Uchwały Nr XXII –39.8/12 Senatu Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej w Lublinie z dnia 25 kwietnia 2012 r. dla cyklu kształcenia rozpoczętego w 2015/2016, 2016/2017 W1. Zna podstawowe założenia i modele teoretyczne dotyczące oddziaływania promieniowania jonizującego z materią. K_W05 W2. Posiada podstawową wiedzę o własnościach chemicznych i absorpcyjnych pierwiastków w odpowiedzi na promieniowanie jonizujące. K_W11 W3. Posiada wiedzę na temat modeli teoretycznych opisujących mechanizm oddziaływania promieniowania jonizującego z materią. K_W05 UMIEJĘTNOŚCI U1 potrafi określić skutki oddziaływania różnego rodzaju promieniowania jonizującego z materią K_U12 U2.Potrafi zapisać w formalizmie matematycznym przekroje czynne na oddziaływanie promieniowania z materią oraz je zinterpretować K_U01. KOMPETENCJE SPOŁECZNE K1 Ma świadomość ciągłego rozwoju i poszerzania wiedzy oraz kompetencji zawodowych na temat skutków oddziaływania promieniowania jonizującego z materią oraz ich wpływu na organizmy żywe. K_K01, K_K02, K_K07 Na podstawie Uchwały Nr XXIV – 7.7/17 Senatu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie z dnia 31 maja 2017 r. dla cyklu kształcenia rozpoczętego w 2017/2018, 2018/2019 W1. Zna w stopniu zaawansowanym założenia dotyczące oddziaływania promieniowania jonizującego z materią. K_W04 W2. Posiada podstawową wiedzę o własnościach chemicznych, i adsorpcyjnych pierwiastków mogących oddziaływać z promieniowaniem jonizującym. K_W08 W3. Posiada wiedzę na temat modeli teoretycznych opisujących mechanizm oddziaływania promieniowania jonizującego z materią K_W04 UMIEJĘTNOŚCI U1 Potrafi w przystępny sposób przedstawić podstawowe efekty oddziaływania promieniowania z materią oraz potrafi przygotować opracowanie naukowe na temat oddziaływania danego rodzaju promieniowania z materią (ustne lub pisemne) w oparciu o literaturę naukową K_U04, K_U08 U2.Potrafi zapisać w formalizmie matematycznym przekroje czynne na oddziaływanie promieniowania z materią oraz je zinterpretować K_U01. KOMPETENCJE SPOŁECZNE K1 Ma świadomość wagi oraz zagrożeń płynących z pracy ze źródłami promieniowania jonizującego, rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, przestrzega zasad etyki zawodowej. K_K06 |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.