Grupy subkulturowe [H-GS-KUL-1S.3] Semestr zimowy 2022/2023
Konwersatorium, grupa nr 1

1. Baldwin E., red. Wstęp do kulturoznawstwa, Poznań 2007, rozdz. 8.

2. Wrzesień Witold, Krótka historia młodzieżowej subkulturowości, Warszawa 2013.

do wyboru:

3. Pęczak Mirosław, Mały słownik subkultur młodzieżowych, Warszawa 1992. https://polona.pl/item/maly-slownik-subkultur-mlodziezowych,MTA0OTUxNzg/2/#info:metadata

4. Prejs Bogdan, Subkultury młodzieżowe, wyd. 2, Katowice 2010.

5. Filipiak Marian, Od subkultury do kultury alternatywnej. Wprowadzenie do subkultur młodzieżowych, Lublin 2003.

Literatura szczegółowa będzie podawana na bieżąco.

KW 2 PDFy online

Maciej Bernasiewicz, Wprowadzenie [w:] Yuppie oraz squatter Globalne style życia w lokalnych środowiskach wychowawczych, Katowice 2013, s. 7-18; dla pasjonatów: rozdz. 1.

Agnieszka Sadowa, Pokolenia X, Y, Z wobec reklamy internetowej, „Studenckie Prace Prawnicze, Administracyjne i Ekonomiczne” 2019, nr 28, s. 297-310.

dla pasjonatów:

Singlizm. Nowy styl życia…, red. Katarzyna L. Kuklińska, Warszawa 2013.

KW 3

Wstęp do kulturoznawstwa, red. E. Baldwin, Poznań 2007 rozdz. 7 + rozdz. 8.

A. Burzyńska, Gender i Queer, w: Teorie literatury XX wieku, A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2006, s. 439-465.

M . Środa, [wstęp do] Obcy, inny wykluczony, Gdańsk 2020, s. 5-16.

KW 4

1. Bjørn Schiermer, Late-modern hipsters: New

tendencies in popular culture, „Acta Sociologica” 2014, Vol. 57(2) 167–181. https://www.researchgate.net/publication/277400681_Late-modern_hipsters_New_tendencies_in_popular_culture

2. Anna Wyrwik, Beat Generation - fakty i mity , w: Kontrkultura… red A. Węcławiak, Poznań 2018, s. 31-46. https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/24271/1/Kontrkultura.pdf

3. Karol Alichnowicz, Bikiniarze, czyli o pokoleniu jazzu i szerokich marynarek, https://repozytorium.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/5271/Bikiniarze%20Pierwsza%20polska%20subkultura.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Rec. Książki M. Chłopka, Bikiniarze. Pierwsza polska subkultura, Warszawa 2005; Inna: http://docplayer.pl/36346405-Maciej-chlopek-bikiniarze-pierwsza-polska-subkultura-warszawa-2005-wydawnictwo-akademickie-zak-ss-168-il.html

KW 5

1/ Karolina Kosińska, "W życiu nie miałem takiej jazdy". Mods, "Quadrophenia", "The Originals" i tożsamość subkulturowa, "Kwartalnik Filmowy", nr 62-63, 2008, s. 235-251.

https://www.academia.edu/13098892/_W_%C5%BCyciu_nie_mia%C5%82em_takiej_jazdy_Mods_Quadrophenia_The_Originals_i_to%C5%BCsamo%C5%9B%C4%87_subkulturowa

2/ Łukasz Wojdyła, Rude boys i mods — zapomniane subkultury?, 2005

https://histmag.org/Rude-boys-i-mods-zapomniane-subkultury-760

3/ Grease

https://encyklopediateatru.pl/repository/performance_file/2015_01/64687_grease_teatr_muzyczny_gdynia_2011.pdf

KW 6 Hipisi i skinheadzi

1/ Justyna Mrozek, Geneza i rozwój subkultury hipisów w stanach zjednoczonych (wybrane konteksty) https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/22912/1/SE_45_2017_Mrozek.pdf

lub: Justyna Teodorczyk, Hipisowska kontestacja lat 60. i 70. XX w. Na fali i w pułapce kryzysu. O globalistycznych aspektach subkultury dzieci-kwiatów, „Kultura — Historia — Globalizacja” Nr 9 http://www.khg.uni.wroc.pl/files/11khg9tteodorczyk.pdf

2. M. J. Lutostański, Punki, Skinheadzi i metale . Normy i wartości młodzieżowych subkultur symbolicznych, „Seminare” t. 30 ,2011, s. 159-174.

KW 7 - 8 Podkultury

Wrzesień, Krótka historia młodzieżowej subkulturowości, rozdz. 5.

Chuligani, gitowcy, kibice / szalikowcy, w: Pęczak, Mały słownik subkultur … Warszawa 1992 https://polona.pl/item/10495178/2/

Soliński Maciej, Piknicy, ultrasi i chuligani – wewnętrzne zróżnicowanie grupy subkulturowej kibiców piłkarskich w Polsce, „Studia Humanistyczne AGH” 2006, nr 4, s. 89-105. https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica-r2006-t4/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica-r2006-t4-s89-105/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica-r2006-t4-s89-105.pdf

KW 9 subkultury więzienne

Katarzyna Kaczorowska, Podkultura więzienna, s. 107-116: https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/96028/PDF/10_K_Kaczorowska_Podkultura_wiezienna.pdf

KW 10 2. fala: Glam, punk, rastafarianie

M. Kostaszuk-Romanowska, Jak zostaniesz księżniczką, czyli o dziecięcej subkulturze blichtru, [w:] Glamour – magia czy mistyfikacja? Dawny urok w nowym wymiarze, pod red. Alicji Kisielewskiej, Moniki Kostaszuk-Romanowskiej, Anetty B. Strawińskiej, Białystok 2016, s. 173–187. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/11807/1/M_Kostaszuk_Romanowska_Jak_sie_zostaje_ksiezniczka.pdf

Michał Rauszer, Od subkultury do kultury DIY: miejskie ewolucje kultury punk, „Kultura Popularna” 2017, nr 3 (53), s. 86-93.

https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Kultura_Popularna/Kultura_Popularna-r2017-t-n3_(53)/Kultura_Popularna-r2017-t-n3_(53)-s86-93/Kultura_Popularna-r2017-t-n3_(53)-s86-93.pdf

Beata Bonna, Słuchacze muzyki reggae a przejawy Ruchu Rastafari w Polsce…, [w:] „Studia nad edukacją i kulturą muzyczną”, red. E. Szubertowska, Bydgoszcz 2010, s. 53-61.

https://repozytorium.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/1351/S%C5%82uchacze%20muzyki%20reggae.pdf?sequence=1&isAllowed=y

KW 11 Haevymetalowcy, grunge, brit-pop

1/ A. Baka, Metalstudies... Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis

Studia de Cultura 10(3) 2018

2/ Piotr Pisło, Specyfika i ewolucja grupy subkulturowej metalowców we współczesnym społeczeństwie polskim, „Studia Humanistyczne AGH”, 2006, nr 4. s 107-123.

https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica-r2006-t4/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica-r2006-t4-s107-123/Studia_Humanistyczne_rocznik_Akademii_Gorniczo_Hutniczej_im_St_Staszica-r2006-t4-s107-123.pdf

Grunge

2/ Daria Bruszewska, Moda na Grunge i Grunge w modzie. Od Cobaina do Pattisona – przejawy konsumpcjonizmu subkulturowego, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne” 2012, nr 3, s. 71-86.

http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-d96170ce-d0f2-4740-8d11-ccd1b59a875e

Brit-pop

1/ https://en.wikipedia.org/wiki/Britpop

2/ J. Drozdowicz, Perła w koronie. Rzecz o Banksy’m : online: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/7768/3/Drozdowicz_Jarema_Per%C5%82a_w_koronie_Rzecz_o_Banksy%E2%80%99m.pdf

KW 12 Hip-hop, graficarze, skejci

1/ Krzysztof Sawicki, Młodzieżowa kultura hip-hop jako tekst wielokulturowy, „ Ars Inter Culturas „ 2013, nr 2, ss. 95-104 online https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Ars_inter_Culturas/Ars_inter_Culturas-r2013-t-n2/Ars_inter_Culturas-r2013-t-n2-s95-104/Ars_inter_Culturas-r2013-t-n2-s95-104.pdf

2/ graficiarze / grafiti

Włodzimierz Moch, Tradycja i teraźniejszość grafiti w Polsce, [w:] tegoż, Street Art i grafiti. Litery, słowa i obrazy w przestrzeni miasta, Bydgoszcz 2016, s. 21 – 31. + ew. kolejne dwa podrozdziały do s. 42

https://kpbc.umk.pl/Content/180712/PDF/Moch_graffiti.pdf

3/ skejci / skejterzy

Wojciech Kadłubiec, Deskorolka na Śląsku… [praca mgr, UŚ, Cieszyn 2016] https://www.academia.edu/39224064/Deskorolka_na_Slasku_Nowy_nurt_czy_amerykanizacja_subkultury_skateboardingu

KW 13 Goci, New romantic, emo

1/ Danuta Dąbrowska, Gotycyzm ponowoczesny, „Prace Filologiczne. Literaturoznawca” 2010, t. 59, nr 3, s. 161 – 178.

https://www.journals.polon.uw.edu.pl/index.php/pfl/article/view/296/279

2/ Anna Andrusiewicz, Elementy gotycyzmu w kulturowym wymiarze cyberpunka…

https://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/7392/AF035--06--Elementy-gotycyzmu--Andrusiewicz.pdf?sequence=1&isAllowed=y

3/ Michał Klichowski, Emo – kultura fasadowych zainteresowań, [2010] https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/747/1/Emo%20%E2%80%93%20kultura%20fasadowych%20zainteresowa%C5%84.pdf

1. Wprowadzenie do zagadnienia grup subkulturowych – podstawowe pojęcia: kultura, kultura dominująca, subkultura / kontrkultura / podkultura/, rodzaje subkultur, wyznaczniki odrębności, geneza i specyfika zainteresowań badawczych, aspekty, np. interdyscyplinarność.

2. Subkultura czy styl życia? Subkultury młodzieżowe: Yupi, postyupi, milkie, bobo yetti, pokolenie X, single (?).

3. LGTBQ - subkultury? Odmienne tożsamości a potencjał kulturotwórczy

4. Pierwsze formy młodzieżowej subkulturowości: hipstersi [uwaga – współcześnie inaczej!], beatnicy, teddy boys, bikiniarze.

5. Pierwsza fala subkultur i jej uwarunkowania: modsi, rockersi, rude boys, greasersi.

6. Pierwsza fala - kontekst młodzieżowej rewolucji: hipisi, skinheadzi, suedhead i smoothie.

7. Subkultury przestępcze: hooligans, gitowcy, pseudokibice/szalikowcy/kibole (cdn na KW 8).

9. Subkultury więzienne. sataniści, (sorry: +anarchiści)

10. Druga fala: glam, punk i rastafarianie.

11. Cd. Drugiej fali: metalowcy, haevymetalowcy, grunge, Brit-pop.

12. Ostatnie przebudzenie w XX w.: Hip-hop, graficiarze, skejci.

13. Subkultury w pokoleniu X: goci, emo, new romantic

14. Clubbing, gracze, freekerzy, crakerzy, hakerzy,.

15. Fani. Subkultury czy mody? Sposób spędzania wolnego czasu.

Podsumowanie cyklu zajęć

prezentacje multimedialne

1. Obecność i aktywność na zajęciach,

2. Prezentacja dot. wybranej subkultury + konspekt, który pozostaje w dokumentacji prowadzącej zajęcia.

Przesunięcia treści zajęć (kumulacje) spowodowane uszczegółowieniem tematyki (zgodnie z wyborem studentów) oraz dwukrotnym brakiem sprawnego sprzętu w sali.