Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Antropologia pragmatyczna F-KS.18
Wykład (W) Semestr zimowy 2022/2023

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: (brak limitu)
Zaliczenie: Egzamin
Sposób weryfikacji efektów kształcenia: egzamin ustny:
UWAGA: Z egzaminu zwolnione są osoby, które uzyskały ocenę 5,0 z konwersatorium, przy czym na ocenę 5,0 z konwersatorium powinny się składać: 5,0 z pracy zaliczeniowej oraz 5,0 z aktywności na zajęciach.
Uwagi: Zagadnienia egzaminacyjne 2023.
WY:
1. Antropologia pragmatyczna a antropologia filozoficzna
2. Antropologia Fryderyka Nietzschego, 5 typów człowieka (cz. dostojny, słaby, słaby zresentymentalizowany, ostatni człowiek, nadczłowiek).
3. Spenglera koncepcja człowieka, rodzaje duszy, człowiek kultury i człowiek cywilizacji.
4. Pytanie o naturę ludzką: typologia stanowisk
5. Pytanie naturę ludzką, odpowiedzi negatywne.
6. Marksa rozumienie człowieka; rodzaje alienacji - Feuerbach, Marks.
7. Formalna a materialna natura człowieka
8. Koncepcje człowieka: koncepcja naturalistyczna pozytywna, istota i przykłady
9. Cywilizacje i relacje między nimi według Samuela Huntingtona
10. Świadomość egocentryczna i ekscentryczna, według Maxa Schelera.
11. Natura człowieka a historyzm.
12. Epikurejska, stoicka i Arystotelesowska koncepcja szczęścia.
13. Sartre`a koncepcja człowieka, fenomen „złej wiary”.
14. Kultura i cywilizacja: stanowiska Spenglera, Konecznego i Huntingtona.
15. Filozofia życia a rozumienie człowieka: główna teza oraz wybrani przedstawiciele: Ortega y Gasset.
16. Racjonalistyczna koncepcja człowieka.
17. Sens życia: wersja obiektywistyczna, subiektywistyczna, obiektywistyczno-subiektywistyczna
18. Człowiek sensatywny, idealistyczny i ideacjonalistyczny
19. Platona koncepcja struktura ludzkiej duszy a warstwy idealnego państwa.
20. Francisa Fukuyamy rozumienie człowieka.
21. Koncepcje człowieka: koncepcja naturalistyczna negatywna, istota i przykłady
22. Człowiek i wolność. Główne stanowiska.
23. Rodzaje wolności (pozytywna, negatywna, obiektywna, subiektywna, wolność wewnętrzna i wolność zewnętrzna, wolność metafizyczna i wolności dziedzinowe).
24. Człowieczeństwo prawdziwe według Witkacego.
25. Koncepcje człowieka: ateistyczna koncepcja dumy i odpowiedzialności
26. Cywilizacje i relacje między nimi według Feliksa Konecznego
27. Pitirima Sorokina pogląd na przemiany ludzkiego świata
28. Teoria resentymentu.
29. Cielesność i płciowość.
30. Typy i warunki odpowiedzialności.
31. Kreatywność antropologiczna.
32. Rozum, uczucia i wola - ich rola i funkcje w ludzkim działaniu.
33. Sens życia a ludzki teleologizm
34. Teleologiczna struktura działania. Działanie a wartości.
KW
1) Jakie są główne założenia behawiorystycznej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
2) Jakie są główne założenia psychodynamicznej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
3) Jakie są główne założenia poznawczej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
4) Jakie są główne założenia humanistycznej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
5) Czym charakteryzuje się tłum z punktu widzenia psychologii społecznej? Jakie typy tłumu wyróżnia Le Bon? Jak człowiek zachowuje się w tłumie?
6) Charakterystyka człowieka masowego wg J. Ortegi y Gasseta.
7) Kultura masowa a kultura elitarna, człowiek masowy i człowiek elitarny – charakterystyka.
8) Człowiek wewnątrzsterowny a człowiek zewnątrzsterowny. (D. Riesman)
9) Na czym polega makdonaldyzajca społeczeństwa? (G. Ritzer)
10) Jakie są zalety, a jakie wady makdonaldyzacji?
11) Co jeszcze nie jest zmakdonaldyzowane?
12) Jak należy rozumieć słowa Sartre’a: „Jesteśmy skazani na wolność”?
13) W jakich sytuacjach ludzie „uciekają” od wolności? (E. Fromm)
14) Czy wolność według Fromma to problem psychologiczny, ekonomiczny, socjologiczny czy filozoficzny?
15) Co znaczy idea końca człowieka?
16) Co to jest transhumanizm?
17) Czy rozwój biotechnologii to szansa czy zagrożenie? Na co szansa? Jakie zagrożenie?
18) Koniec człowieka według F. Fukuyamy

Literatura:

Literatura obowiązkowa

G. Bohme, Antropologia filozoficzna. Ujęcie pragmatyczne, Wyd IFiS PAN, Warszawa 1998, rozdziały: Płciowość (s. 63-80), Ciało, Obecność cielesna (s. 93-118).

J. Diec, Cywilizacje bez okien, Wyd. UJ, Kraków 2002; rozdziały na temat Oswalda Spenglera, Feliksa Konecznego, Samuela Huntingtona, Pitirima Sorokina.

Leszek Kopciuch, Szkice systematyczne z filozofii dziejów, rozdz. Czyżby jednak dzieje miały jakiś sens?

Leszek Kopciuch, Kreatywność antropologiczna, "Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne" 2018, nr 2(7), s. 44-55.

Teksty analizowane w ramach konwersatorium

Literatura uzupełniająca:

Leszek Kopciuch, Humanizm nieantropocentryczny, "Kultura-Historia-Globalizacja" 2019, nr, 26, s. 97-109.

Leszek Kopciuch, Kryzysy, kreatywność i wartości, Wyd. UMCS, Lublin 2015, r. 3: Dehumanizacja w kulturze

Efekty uczenia się:

Student:

ma zaawansowaną wiedzę na temat specyfiki przedmiotowej antropologii, jej rodzajów i historii, zna kryteria odróżniające antropologię pragmatyczną od antropologii filozoficznej, kulturowej i innych antropologii empirycznych

zna w zaawansowanym stopniu terminologię antropologiczną: człowiek, osoba, indywiduum, natura ludzka, działanie, zachowanie, afektywność, ciało duch, dusza, społeczeństwo, zbiorowość, cywilizacja, kultura, wielość cywilizacji, multikulturalizm

ma zaawansowaną, ogólną i szczegółową wiedzę na temat różnych koncepcji człowieka jako aktywnego, odniesionego do wartości, kreatora życia społeczno-kulturowego)

ma zaawansowaną wiedzę na temat praktycznych aplikacji antropologii do rozumienia ludzkiej działalności i jej pobudzania

docenia wartość antropologicznego zachodniego dziedzictwa społeczno-kulturowego, zwłaszcza personalizmu, indywidualizmu, liberalizmu

Metody i kryteria oceniania:

ocena stopnia znajomości i rozumienia głównych pojęć używanych w antropologii pragmatycznej

ocena stopnia znajomości i rozumienia głównych stanowisk w obszarze antropologii ogólnej i antropologii pragamatycznej

Zakres tematów:

Antropologia i jej rodzaje, specyfika antropologii pragmatycznej.

Wolność.

Odpowiedzialność.

Szczęście i sens życia.

Rozum, uczucia, wola.

Duch i cielesność.

Człowiek uniwersalny i człowiek kulturowy.

Główne koncepcje człowieka.

Ludzka natura - koncepcje pozytywne i negatywne.

Modele antropologiczne a kreatywność

Metody dydaktyczne:

Wykład problemowy, wykład objaśniający, dyskusja

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 (brak danych), (sala nieznana)
Leszek Kopciuch 25/ szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-f5e494f9d (2025-04-10)