Filozofia języka F-FLZ.175
Wykład (W) Semestr letni 2022/2023

• R. Carnap, Obalenie metafizyki przez logiczną analizę języka.

• G. Moore, Czym jest analiza.

• W. Quine, O tym, co istnieje.

• W. Quine, Dwa dogmaty empiryzmu.

• D. Davidson, Metoda prawdy w metafizyce.

• E. Gellner, Słowa i rzeczy, fragment.

• G. Frege, Sens i znaczenie.

• Tarski, Pojęcie prawdy w językach nauk dedukcyjnych.

• D. Davidson, O pojęciu schematu pojęciowego.

• R. Jennings, Przekład, interpretacja i rozumienie.

• R. Trigg, Rozum a zaangażowanie, fragment

• B.L. Whorf, Języki i logika.

• K. Ajdukiewicz, Obraz świata i aparatura pojęciowa.

• T. Kotarbiński, O postawie reistycznej czyli konkretystycznej.

• K. Ajdukiewicz, Reizm.

• J. Szymura, Jak klasyfikować teorie prawdy. Próba nowej typologii.

• J. Austin, Performatywy i wypowiedzi konstatujące.

• J. Searle, Czynności mowy, fragment.

• P. Grice, Logika i konwersacja.

• D. Davidson, Szaleństwo prób definiowania prawdy.

Wiedza:

W1, zna i rozumie w pogłębionym stopniu miejsce i znaczenie filozofii języka w systemie nauk filozoficznych, a także jej specyfikę przedmiotową i metodologiczną, a także podstawowe metody badań naukowych, zasady formułowania i uzasadniania hipotez, K_W02 P7U_W P7S_WG, P7S_WK

W2, zna i rozumie w pogłębionym stopniu terminologię filozofii języka, a także możliwości stosowania tejże terminologii do rozwiązywania złożonych problemów natury teoretycznej i praktycznej, K_W03, P7U_W P7S_WG

W3, zna i rozumie w pogłębionym stopniu najważniejsze koncepcje, teorie, terminologię i metodologie z zakresu filozofii języka, K_W06 P7U_W P7S_WG

Umiejętności:

U1, potrafi sprawnie komunikować się w języku specjalistycznym w obszarze zagadnień dotyczących filozofii języka, K_U03 P7U_U P7S_UK

U2, potrafi merytorycznie argumentować w dyskusjach dotyczących zagadnień filozofii języka, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, a także ocenić kontrargumenty i udzielić na nie odpowiedzi K_U06 P7U_U P7S_UK

U3, potrafi przeprowadzić krytyczną analizę tekstów z zakresu filozofii języka, ocenić ich doniosłość filozoficzną oraz umieścić je we właściwym kontekście historyczno-kulturowym, K_U02, P7U_U, P7S_UW

Kompetencje społeczne:

K1, jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy z zakresu filozofii języka, jej ustawicznego uzupełniania i korzystania z różnych instytucjonalnych i indywidualnych źródeł jej wsparcia i korekty, a także do przejawiania postawy konstruktywnego krytycyzmu w dyskusjach K_K01 P7U_K P7S_KK

K2, jest gotów do przekazywania innym wiedzy z dziedziny filozofii języka wraz z informowaniem o korzyściach związanych poznawaniem filozofii i filozofowaniem K_K04 P7U_K P7S_KO, P7S_KK

K3, jest gotów do przestrzegania przyjętych w środowisku naukowym norm postępowania, w szczególności zasad etyki zawodowej, a także dbania o dorobek i tradycje zawodu K_K05 P7U_K P7S_KR

Ocena odpowiedzi na egzaminie pisemnym, ocena stopnia rozumienia problematyki

- Język i metoda filozofii

Początki filozofii analitycznej, idea analizy, filozofia lingwistyczna, filozofia języka a lingwistyka.

- Język i metafizyka

Metafizyka jako błąd językowy, realizm i antyrealizm metafizyczny, zobowiązania ontologiczne, reizm, reifikacja, uniwersalia, światy możliwe.

- Język i epistemologia

Dane zmysłowe, realizm i antyrealizm epistemologiczny, filozofia zdrowego rozsądku, relatywizm językowy, analityczność i syntetyczność, spór o naturę prawdy.

- Komunikacja

Czynności mowy, implikatury, presupozycje, rozumienie i budowanie wypowiedzi, modele komunikowania, mówienie a myślenie.

- Odniesienie

Odniesienie a znaczenie, teorie odniesienia, okazjonalność, anafory, paradoksy samoodniesienia, semantyczna definicja prawdy.

- Znaczenie

Znaczenie a użycie, metafory, prawda i znaczenie, warunkowoprawdziwościowa teoria znaczenia, justyfikacjonistyczna teoria znaczenia, inne teorie, synonimiczność, znaczenie – przekład – interpretacja, przekład radykalny i interpretacja radykalna, niezdeterminowanie przekładu i interpretacji, problem znaczenia imion własnych.

- Składnia

Gramatyka szkolna a zadania teorii składni, składnia języków rachunków logicznych, gramatyki skończenie stanowe, gramatyki struktur frazowych, struktury powierzchniowe a struktury głębokie.

- Formalne modele języka

Języki rachunków logicznych a język potoczny, paradoksy implikacji, znaczenie spójników, problem poprawności wnioskowań, język a komunikacja.

Wykład informacyjny, wykład problemowy, wykład konwersatoryjny