| Sposób weryfikacji efektów kształcenia: |
egzamin ustny:
UWAGA: Z egzaminu zwolnione są osoby, które uzyskały ocenę 5,0 z konwersatorium, przy czym na ocenę 5,0 z konwersatorium powinny się składać: 5,0 z pracy zaliczeniowej oraz 5,0 z aktywności na zajęciach.
|
| Uwagi: |
Zagadnienia egzaminacyjne - część "wykładowa" (EGZAMIN 2025)
1. Antropologia pragmatyczna a antropologia filozoficzna
2. Antropologia Fryderyka Nietzschego, 5 typów człowieka (cz. dostojny, słaby, słaby zresentymentalizowany, ostatni człowiek, nadczłowiek).
3. Spenglera koncepcja człowieka, rodzaje duszy, człowiek kultury i człowiek cywilizacji.
4. Pytanie o naturę ludzką: typologia stanowisk
5. Pytanie naturę ludzką, odpowiedzi negatywne.
6. Marksa rozumienie człowieka; rodzaje alienacji - Feuerbach, Marks.
7. Formalna a materialna natura człowieka
8. Koncepcje człowieka: koncepcja naturalistyczna pozytywna, istota i przykłady
9. Świadomość egocentryczna i ekscentryczna, według Maxa Schelera
10. Sartre`a koncepcja człowieka, fenomen „złej wiary”.
11. Kultura i cywilizacja: stanowiska Spenglera i Konecznego.
12. Filozofia życia a rozumienie człowieka: główna teza oraz wybrani przedstawiciele: Ortega y Gasset.
13. Racjonalistyczna koncepcja człowieka.
14. Różne rozumienia ludzkiej duchowości
14. Człowiek sensatywny, idealistyczny i ideacjonalistyczny
15. Platona koncepcja struktura ludzkiej duszy a warstwy idealnego państwa.
16. Francisa Fukuyamy rozumienie człowieka.
17. Koncepcje człowieka: koncepcja naturalistyczna negatywna, istota i przykłady
18. Człowiek i wolność. Główne stanowiska.
19. Rodzaje wolności (pozytywna, negatywna, obiektywna, subiektywna, wolność wewnętrzna i wolność zewnętrzna, wolność metafizyczna i wolności dziedzinowe).
20 Człowiek a Bóg - różne ujęcia i stanowiska
21. Koncepcje człowieka: ateistyczna koncepcja dumy i odpowiedzialności
22. Cywilizacje i relacje między nimi według Feliksa Konecznego
23. Pitirima Sorokina pogląd na przemiany ludzkiego świata
24. Teoria resentymentu.
25. Typy i warunki odpowiedzialności.
26. Duchowość w poglądach Wilhelma Diltheya.
27. Byt duchowy i jego rodzaje według Nicolaia Hartmanna.
28. Szczeble życia psychicznego a duch - według Maxa Schelera.
29. Teleologiczna struktura działania. Działanie a wartości.
30. Wolność a odpowiedzialność.
31. Cywilizacje według Arnolda Toynbee'go.
Zagadnienia egzaminacyjne z konwersatorium (EGZAMIN 2025)
1) Jakie są główne założenia behawiorystycznej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
2) Jakie są główne założenia psychodynamicznej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
3) Jakie są główne założenia poznawczej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
4) Jakie są główne założenia humanistycznej koncepcji człowieka? (J. Kozielecki)
5) Czym charakteryzuje się tłum z punktu widzenia psychologii społecznej?
6) Scharakteryzuj człowieka masowego wg J. Ortegi y Gasseta.
7) Człowiek wewnątrzsterowny a człowiek zewnątrzsterowny - omów różnice. (D. Riesman)
8) Na czym polega makdonaldyzajca społeczeństwa? (G. Ritzer)
9) Jakie są zalety, a jakie wady makdonaldyzacji społeczeństwa?
10) Jakie sfer życia społecznego nie zostały jeszcze zmakdonaldyzowane?
11) Jak należy rozumieć słowa Sartre’a: „Jesteśmy skazani na wolność”?
12) W jakich sytuacjach ludzie „uciekają” od wolności? (E. Fromm)
13) Co znaczy idea końca człowieka?
14) Czym jest transhumanizm?
15) Czy rozwój biotechnologii to szansa czy zagrożenie? Na co szansa? Jakie zagrożenie?
|
| Literatura: |
Literatura obowiązkowa
G. Bohme, Antropologia filozoficzna. Ujęcie pragmatyczne, Wyd IFiS PAN, Warszawa 1998, rozdziały: Płciowość (s. 63-80), Ciało, Obecność cielesna (s. 93-118).
J. Diec, Cywilizacje bez okien, Wyd. UJ, Kraków 2002; rozdziały na temat Oswalda Spenglera, Feliksa Konecznego, Samuela Huntingtona, Pitirima Sorokina.
Leszek Kopciuch, Szkice systematyczne z filozofii dziejów, rozdz. Czyżby jednak dzieje miały jakiś sens?
Leszek Kopciuch, Kreatywność antropologiczna, "Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne" 2018, nr 2(7), s. 44-55.
Teksty analizowane w ramach konwersatorium
Literatura uzupełniająca:
Leszek Kopciuch, Humanizm nieantropocentryczny, "Kultura-Historia-Globalizacja" 2019, nr, 26, s. 97-109.
Leszek Kopciuch, Kryzysy, kreatywność i wartości, Wyd. UMCS, Lublin 2015, r. 3: Dehumanizacja w kulturze
|
| Efekty uczenia się: |
Student:
ma zaawansowaną wiedzę na temat specyfiki przedmiotowej antropologii, jej rodzajów i historii, zna kryteria odróżniające antropologię pragmatyczną od antropologii filozoficznej, kulturowej i innych antropologii empirycznych
zna w zaawansowanym stopniu terminologię antropologiczną: człowiek, osoba, indywiduum, natura ludzka, działanie, zachowanie, afektywność, ciało duch, dusza, społeczeństwo, zbiorowość, cywilizacja, kultura, wielość cywilizacji, multikulturalizm
ma zaawansowaną, ogólną i szczegółową wiedzę na temat różnych koncepcji człowieka jako aktywnego, odniesionego do wartości, kreatora życia społeczno-kulturowego)
ma zaawansowaną wiedzę na temat praktycznych aplikacji antropologii do rozumienia ludzkiej działalności i jej pobudzania
docenia wartość antropologicznego zachodniego dziedzictwa społeczno-kulturowego, zwłaszcza personalizmu, indywidualizmu, liberalizmu
|
| Zakres tematów: |
Antropologia i jej rodzaje, specyfika antropologii pragmatycznej.
Wolność.
Odpowiedzialność.
Szczęście i sens życia.
Rozum, uczucia, wola.
Duchowość
Człowiek uniwersalny i człowiek kulturowy.
Główne koncepcje człowieka.
Ludzka natura - koncepcje pozytywne i negatywne.
Modele antropologiczne a kreatywność
|
