Religia w nowoczesnym społeczeństwie F-KS.6
Konwersatorium (KW) Semestr zimowy 2019/2020

1. E. Barker, Nowe ruchy religijne, Kraków 2012;

2. F. Bowie, Antropologia religii. Wprowadzenie, Kraków 2008;

3. G. Davie, Socjologia religii, Kraków 2010;

4. K. Dobbelaere, Sekularyzacja: Trzy poziomy analizy, Kraków 2008;

5. J.D. Eller, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, Kraków 2012;

6. M. Eliade, Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, Warszawa 1994;

7. G. Flood, Hinduizm. Wprowadzenie, Kraków 2008;

8. R. Gethin, Podstawy buddyzmu, Kraków 2010;

9. N. Göle, Muzułmanie w Europie. Dzisiejsze kontrowersje wokół islamu; Kraków 2016;

10. P. Kapłon, A. Rokicka, M. Warat (red.), Koniec sekularyzacji w Europie?, Kraków 2007;

11. G. Kepel, Zemsta Boga, Warszawa 2010;

12. D. Keown, Buddyzm, Warszawa 1997;

13. M. Kudelska, Hinduizm, Kraków 2006;

14. E. Lenoir, Y. Tardan-Masquelier (red.), Encyklopedia religii świata, t. 2, Warszawa 2002;

15. T. Luckmann, Niewidzialna religia. Problem religii we współczesnym społeczeństwie, Kraków 1996;

16. J. Mariański, „Niewidzialna religia” w badaniach socjologicznych, „Studia Płockie 37 (2009), s. 191-209 (http://mazowsze.hist.pl/21/Studia_Plockie/492/2009/16496/)

17. A. Mrozek-Dumanowska, Religia a globalizacja, Warszawa 2014;

18. M. Ruthven, Islam, Warszawa 1998;

19. R. Stark, W.S. Bainbridge, Teoria religii, Kraków 2007;

20. A. Szyjewski, Szamanizm, Kraków 2005;

21. J. Waardenburg, Religie i religia. Systematyczne wprowadzenie do religioznawstwa, Warszawa 1991;

22. L. Wasiliew, Kulty, religie i tradycje Chin, Warszawa 1977;

23. X. Yao, Konfucjanizm. Wprowadzenie, Kraków 2009;

24. E. Zajdler (red.), Zrozumieć Chińczyków. Kulturowe kody społeczności chińskich, Warszawa 2011

Student, który zaliczył przedmiot:

1. posiada zaawansowaną wiedzę na temat głównych tradycji religijnych świata (m.in. chrześcijaństwo, islam, hinduizm, buddyzm, konfucjanizm, taoizm) oraz nowych ruchów religijnych;

2. posiada zaawansowaną wiedzę na temat głównych aspektów i funkcji religii;

3. zna w zaawansowanym stopniu wybrane teorie socjologiczne opisujące sytuację religii w nowoczesnych społeczeństwach Zachodu (m.in. teorie sekularyzacji, prywatyzacji religii, deprywatyzacji religii, racjonalnego wyboru);

4. zna w zaawansowanym stopniu terminologię religioznawczą odnoszącą się do omawianych kwestii;

5. potrafi przygotować ustne wystąpienie z zakresu problematyki omawianej na zajęciach;

6. potrafi interpretować ogólnodostępne informacje na temat religii w kategoriach procesów charakterystycznych dla nowoczesnych społeczeństw;

7. potrafi porozumiewać się w obszarze problematyki omawianej na zajęciach, wykorzystując poznaną terminologię;

8. ma świadomość różnorodności wierzeń i praktyk religijnych (oraz ich roli w życiu jednostek i społeczeństw), a także społecznych uwarunkowań postaw areligijnych, co sprzyja postawie otwartości i tolerancji;

9. posiada świadomość zakresu swej wiedzy i rozumie potrzebę jej pogłębiania.

1. końcowe zaliczenie pisemne (test) z całości materiału omawianego na KW (z uwzględnieniem tekstów obowiązkowych, referatów wygłoszonych na zajęciach oraz informacji przekazanych przez wykładowcę) – zaliczenie wymaga uzyskania 11 punktów na 20 możliwych

2. odpowiednia frekwencja: w przypadku liczby nieobecności większej niż 2, bezwzględnie wymagane będzie usprawiedliwienie nieobecności (wszystkich z wyjątkiem 1) oraz indywidualne zaliczenie wszystkich (!) nieobecności (zaliczenie obejmuje teksty obowiązkowe i dodatkowe teksty wskazane przez wykładowcę do każdego tematu)

3. ocena ciągła - obejmuje bieżące przygotowanie do zajęć (1 raz można zgłosić nieprzygotowanie), aktywność, merytoryczny poziom wypowiedzi, rozwój studenta

PROGRAM ZAJĘĆ

1. Spotkanie organizacyjne

2. Szamanizm

Lektura obowiązkowa: F. Bowie, Antropologia religii, str. 188-205

3. Hinduizm

Lektura obowiązkowa: M. Kudelska, Hinduizm, str. 21-31, 79-91, 153-167

4. Buddyzm

Lektura obowiązkowa: D. Keown, Buddyzm, rozdziały pt. Cztery szlachetne prawdy, Medytacja, Etyka (z tego ostatniego rozdziału tylko pierwsze 3 paragrafy), str. 58-71, 101-119

5. Islam

Lektura obowiązkowa: M. Ruthven, Islam, rozdz. 4 (pt. Szari’at i jego następstwa) bez dwóch ostatnich paragrafów i cały rozdz. 5 (pt. Kobieta i rodzina), str. 90-101, 108-133

6. Konfucjanizm

Lektura obowiązkowa: L. Wasiliew, Kulty, religie i tradycje Chin, str. 109-146 z rozdz. 2 pt. Wczesny konfucjanizm. Kulty i obrzędy. Bardzo ważne: proszę zapoznać się z zasadami transkrypcji terminów chińskich (Wstęp).

7. Różne aspekty i funkcje religii. Kwestia istoty religii

Lektura obowiązkowa: J.D. Eller, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, str. 331-343, 352-358

8. Teoria sekularyzacji

Lektura obowiązkowa: G. Davie, Socjologia religii, rozdz. 3 pt. Sekularyzacja – proces i teoria (tylko wybrane paragrafy!), str. 78-87, 100-104

9. Teoria prywatyzacji religii

Lektura obowiązkowa: Janusz Mariański, „Niewidzialna religia” w badaniach socjologicznych, „Studia Płockie 37 (2009), s. 191-209 (http://mazowsze.hist.pl/21/Studia_Plockie/492/2009/16496/)

10. Teoria racjonalnego wyboru

Lektura obowiązkowa: G. Davie, Socjologia religii, rozdz. 4 pt. Teoria racjonalnego wyboru (tylko wybrane paragrafy!), str. 105-122, 128-134

11. Globalizacja i religia

Lektura obowiązkowa: A G. Davie, Socjologia religii, rozdz. 10 pt. Globalizacja i badania nad religią, str. 282-310

12. Fundamentalizm religijny

Lektura obowiązkowa: A. Mrozek-Dumanowska, Religia a globalizacja, rozdz. 4 pt. Fundamentalizm religijny jako wykwit globalizacji (z pominięciem paragrafu 4.3), str. 125-129, 132-154

13. Nowe ruchy religijne

Lektura obowiązkowa: E. Barker, Nowe ruchy religijne, rozdz. 1-4, 6

14. Islam w Europie

Lektura obowiązkowa: M. Warat, Społeczeństwa muzułmańskie a procesy sekularyzacji, [w:] P. Kapłon, A. Rokicka. M. Warat (red.), Koniec sekularyzacji w Europie?, s. 99-110.

15. Kolokwium i udzielanie zaliczeń

1. dyskusja dydaktyczna

2. klasyczna metoda problemowa

3. objaśnienie lub wyjaśnienie

4. konsultacje