Powszechna historia służb ochrony porządku publicznego

Brak wymagań wstępnych. Wykład kierunkowy dla studentów bezpieczeństwa wewnętrznego niestacjonarnego I stopnia. W zajęciach mogą uczestniczyć studenci I roku studiów.

Godziny kontaktowe (z udziałem nauczyciela akademickiego):

- wykład 9h

- ćwiczenia 9h

razem godzin kontaktowych - 18h

liczba punktów za godziny kontaktowe - 0,6 ECTS

Praca własna studenta:

- Bieżące przygotowanie do wykładu konwersatoryjnego i ćwiczeń 36h

- Lektura podręcznika i materiałów dydaktycznych 6h

- Przygotowanie do zaliczenia wykładu i ćwiczeń oraz przygotowaniei prac etapowych 72h

łącznie praca własna studenta 132h

liczba punktów za pracę własną studenta - 4,4 ECTS

łączna liczba punktów za zaliczenie przedmiotu - 5 ECTS

Udział w wykładzie i zajęciach ćwiczeniowych, prace etapowe, analiza tekstów źródłowych, bieżące przygotowanie do zajęć, udział w dyskusji dydaktycznej, egzamin z wykładu, zaliczenie ćwiczeń ustne lub pisemne.

Celem kursu jest przekazanie uczestniczkom i uczestnikom wiadomości z zakresu powszechnej historii służb ochrony porządku publicznego, umiejętności analizy tekstów źródłowych, jak również kompetencji w zakresie pracy zespołowej. Tematyka kursu odnosi się w szczególności do: pojęcia bezpieczeństwa i jego rodzajów (ekonomiczne, polityczne, społeczne itd.); modeli organizacyjnych formacji policyjnych; genezy żandarmerii; ewolucji służb od czasów poźnego aktyku i wczesnego średniowiecza do końca XX wieku. Kurs uwzględnia dlatego aspekty związane z ochroną porządku publicznego w średniowieczu (np. pozasądowy wymiar sprawiedliwości monarszej, instytucję pokojów bożych), także w sferze prawa sądowego (ordalia); czasach wczesnonowożytnych - status sędziego inkwirenta i zasady procesu inkwizycyjnego; kształtowania się pojęcia policji i założeń nauki o policji, różnicowania się przedmiotowego (rodzajowego) policji, wyodrębnienia się policji administracyjnej, katalogu ciężkich przestępstw policyjnych (jako genezy prawa wykroczeń). Kolejno omawiane są tematy odnoszące się do formacji francuskich, angielskich, niemieckich i austriackich; początki kryminalistyki oraz specyfiki służb bezpieczeństwa w ustroju totalitarnym.

Literatura podstawowa:

1) Dziadzio A., Powszechna historia prawa, Warszawa 2012.

2) Janicka D., Ustrój administracji w nowożytnej Europie, 2010.

3) Klementowski M., Powszechna historia ustroju, Warszawa 2012.

Literatura uzupełniająca:

1) Bazan J., Zarys rozwoju policji mundurowej i kryminalnej w Niemczech, „Prace Historyczno-Archiwalne” 2000, t. 9, s. 175-185.

2) Butler R., Instrumenty terroru stalinowskiego, Warszawa 2007.

3) Courtois S. i inni, Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 2004.

4) Dąbrowski K., Ewolucja pojęcia policji w kontekście genezy żandarmerii w Niemczech, "Studia Iuridica Lublinensia" 2016, t. 25, nr 3, s. 205-218.

5) Filipczak P., Władze Konstantynopola, [w:] Konstantynopol Nowy Rzym. Miasto i ludzie w okresie wczesnobizantyńskim, red. M.J. Leszka, T. Wolińska, Warszawa 2011, s. 282-297.

6) Ryszka F., Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie państwa i prawa III Rzeszy, Wrocław 1985.

7) Szwarc W., Zarys ewolucji pojęcia „Policji” w Monarchii Pruskiej w XVIII i XIX w., [w:] Wybrane problemy teorii i praktyki państwa i prawa, red. Henryk Groszyk, Lech Dubel, UMCS, Lublin 1986, s. 117-133.

8) Thorwald J., Godzina detektywów. Rozwój i kariera kryminalistyki, Kraków 2010.

Teksty źródłowe:

1) Księga Eparcha, przeł. A. Kotłowska, wstęp K. Ilski, Poznań 2011.

2) Księga Ustaw na zbrodnie i ciężkie policyine przestępstwa, cz. 1: Kraków 1804, cz. 2: Lwów 1804.

W cyklach kształcenia od 2019/2020 osoba uczestnicząca w kursie:

W-1: zna i rozumie genezę organów policyjnych stosujących prawo | K_W03

U-1: potrafi dobierać źródła historyczne i analizować je pod kątem uprawnień władz publicznych i obowiązków adresatów norm | K_U02

U-2: potrafi komunikować się wykorzystując aparat pojęciowy z zakresu nauk o bezpieczeństwie, prezentując pisemnie wyniki własnych analiz | K_U04

U-3: potrafi uczestniczyć w dyskusji dydaktycznej | K_U05

U-4: potrafi planować i organizować pracę własną, wykonywać ją indywidualnie i we współpracy z innymi osobami w grupie | K_U07

K-1: jest gotowa do krytycznej oceny własnej wiedzy w konfrontacji z popularnonaukowymi materiałami internetowymi | K_K01

-----------------------------------------------------------------------------------------------

W cyklach kształcenia 2015/2016-2018/2019

Student:

W-1: zna pojęcie służb ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, ich podstawowe modele organizacyjne oraz umiejscowienie w poszczególnych ustrojach na przestrzeni dziejów | K_W01, K_W02, K_W03, K_W07

W-2: wie, jak były zorganizowane służby ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego w wybranych okresach dziejowych | K_W05, K_W13

U-1: potrafi samodzielnie analizować czynniki społeczne, polityczne i gospodarcze, wpływające w przeszłości na sposób organizacji i funkcjonowania służb ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego | K_U01, K_U04

U-2: potrafi, w ramach pracy zespołowej, z wykorzystaniem tekstów źródłowych, opisywać uprawnienia służb ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego w kontekście historycznym | K_U03, K_U06, K_U07

K-1: Rozumie konieczność doskonalenia swej wiedzy i potrzebę wykorzystywania doświadczeń historycznych w reformowaniu współczesnych służb ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego | K_K01, K_K02, K_K08